Po pół wieku oczyszczeni z zarzutów zabójstwa Malcolma X dzięki serialowi

Khalil Islam i Muhammad Aziz zawsze utrzymywali, że są niewinni, ale dopiero teraz mają zostać ostatecznie uniewinnieni.

Publikacja: 18.11.2021 19:49

Malcolm X to do dziś idol dla wielu czarnych Amerykanów

Malcolm X to do dziś idol dla wielu czarnych Amerykanów

Foto: Wikipedia Commons, Marion S. Trikosko

Obu skazano za zabójstwo Malcolma X, prominentnego, choć kontrowersyjnego, lidera ruchu praw obywatelskich. Potępiał on rasizm, zachęcając czarnoskórych do domagania się swoich praw „wszelkimi możliwymi sposobami", a białych nazywał „niebieskookimi diabłami".

Malcolm X zginął 21 lutego 1965 r. w Audubon Ballroom w nowojorskim Harlemie, na oczach córki i ciężarnej żony oraz setek ludzi, którzy przyszli go posłuchać. Został zastrzelony, gdy stał na scenie.

Policja aresztowała trzech członków polityczno-religijnej grupy Nation of Islam, do której wcześniej należał też Malcolm X. Wystąpił z niej rok wcześniej i przez niektórych jej członków uważany był za zdrajcę. W ręce policji trafili Mujahid Abdul Halim, Muhammad Aziz i Khalil Islam. Halim przyznał, że brał udział w zabójstwie, ale podkreślał, że Aziz i Islam nie mieli ze spiskiem nic wspólnego. W 1966 roku wszyscy zostali jednak skazani na dożywocie.

Dopiero seria dokumentalna Netflixa „Kto zabił Malcolma X" postawiła tyle pytań, że prokurator okręgowy zdecydował się ponownie wszcząć sprawę Islama i Aziza.

Dopiero w 1978 roku Halim podał nazwiska czterech innych sprawców. Jednak sędzia odrzucił wówczas wniosek ponownego wszczęcia sprawy i oczyszczenia Aziza i Islama z zarzutów. Islam został wypuszczony z więzienia w 1987 roku i zmarł w 2009. Aziz, który wyszedł na wolność w 1985 roku, nie przestawał walczyć o swoje dobre imię.

Przez ponad pół wieku były przypuszczenia i przesłanki, że FBI i nowojorska policja dopuściły się błędów podczas śledztwa, ignorując lub nie ujawniając pewnych informacji, które uchroniłyby Islama i Aziza przed skazaniem i więzieniem, ale nie podjęto żadnych działań w tej sprawie.

Dopiero seria dokumentalna Netflixa wyprodukowana w ubiegłym roku „Kto zabił Malcolma X" postawiła tyle pytań, że prokurator okręgowy Cyrus Vance zdecydował się ponownie wszcząć sprawę Islama i Aziza, by zrewidować oskarżenie. Film dokumentalny m.in. pokazał, że Aziz miał alibi – kilka godzin przed zabójstwem udał się do szpitala w Bronksie z raną na nodze. Lekarz, który się nim zajmował, zeznawał w sprawie. – W dniu morderstwa, a była to niedziela rano, leżałem na kanapie z opatrzoną nogą i usłyszałem o tym, co się stało, w radiu – mówi Aziz w filmie. Ponowne dochodzenie ujawniło m.in., że na sali wśród widowni byli tajni policjanci, a policja oraz gazeta „Daily News of New York" wiedziały, że Malcolm X miał zostać tego dnia zamordowany.

– Ci mężczyźni nie otrzymali sprawiedliwości, na którą zasłużyli – powiedział prokurator okręgowy Vance, który miał w czwartek ogłosić, że oczyszcza Islama i Aziza z oskarżeń.

– Nigdy nie powinno było dojść do tego; wydarzenia, które nas tutaj przywiodły, są rezultatem procesu, który był skorumpowany do cna – stwierdził prawnik Aziza w środowym oświadczeniu. – Nie potrzebuję sądu, prokuratury ani papierka, żeby wiedzieć, że jestem niewinny. Ale jestem szczęśliwy, że moja rodzina, przyjaciele oraz prawnicy, którzy pracowali nad moją sprawą i wspierali mnie przez te wszystkie lata, w końcu mogą zobaczyć prawdę – powiedział 83-letni dziś Aziz, apelując do systemu sprawiedliwości o wzięcie odpowiedzialności za „niezmierzoną krzywdę".

Obu skazano za zabójstwo Malcolma X, prominentnego, choć kontrowersyjnego, lidera ruchu praw obywatelskich. Potępiał on rasizm, zachęcając czarnoskórych do domagania się swoich praw „wszelkimi możliwymi sposobami", a białych nazywał „niebieskookimi diabłami".

Malcolm X zginął 21 lutego 1965 r. w Audubon Ballroom w nowojorskim Harlemie, na oczach córki i ciężarnej żony oraz setek ludzi, którzy przyszli go posłuchać. Został zastrzelony, gdy stał na scenie.

Pozostało 87% artykułu
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1002
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1001
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1000
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 999
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 997