Z sygnałów docierających do Rzecznika Praw Obywatelskich wynika, że organy podatkowe stoją na niekorzystnym dla podatników stanowisku, polegającym na nierespektowaniu praw spadkobierców do skorzystania przez nich z ulg i zwolnień podatkowych.
Chodzi np. o jedną z indywidualnych interpretacji podatkowych dotyczących oceny możliwości skorzystania z prawa do ulgi termomodernizacyjnej po śmierci osoby najbliższej. Matka i córka poniosły wydatki na panele fotowoltaiczne oraz pompy ciepła. Niemniej jednak faktura dokumentująca wydatek została wystawiona na ówczesnego właściciela nieruchomości - na matkę. Po jej nagłej śmierci córka wniosła o interpretacje podatkową, chcąc uzyskać odpowiedź na pytanie, czy może skorzystać z prawa do ulgi termomodernizacyjnej - jako jedyny spadkobierca testamentowy, gdy faktura VAT została wystawiona na zmarłą.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że wnioskodawczyni nie przysługuje prawo do ulgi, ponieważ w drodze dziedziczenia nie można wstąpić w prawo do ulgi przysługującej osobie zmarłej. W uzasadnieniu podkreślono, że skoro fakturę wystawiono na zmarłą matkę, to wyłącznie ją można było uznać za inwestora.
Zdaniem RPO stanowisko organów podatkowych jest krzywdzące dla podatników. Problem dotyczy osób, które po stracie najbliższej osoby, stają przed wyzwaniem porządkowania jej spraw majątkowych i tym samym przed koniecznością toczenia sporów. W ocenie RPO ta wykładnia prowadzi do unicestwienia praw spadkobierców na gruncie podatkowym.
Tymczasem jak zauważa RPO, sądy uznają, że pojęcie „majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy” powinno być rozumiane jak najszerzej, jako bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym uprawnionego. Obejmuje następstwem prawnym wszelkie korzystne dla podatnika sytuacje prawne, w które wkracza spadkobierca.