Półroczne okienko miłosierdzia w "Polskim Ładzie" PiS

Przy okazji większych reform podatkowych w różnych krajach zdarza się, że państwo uznaje poprzedni system za zły i przymyka oko na grzechy fiskalne popełnione pod rządami znoszonych właśnie przepisów. Wprawdzie w przypadku tzw. Polskiego Ładu następuje nie tyle generalna zmiana systemu, ile raczej skomplikowanie dotychczasowego, ale swoista amnestia też się pojawia.

Półroczne okienko miłosierdzia

Zwykle gdy fiskus wykryje dochody z nieujawnionych źródeł, obciąża podatnika 75-proc. podatkiem. Jednak ci, którzy dobrowolnie zgłoszą zatajone dochody i złożą odpowiedni wniosek od 1 października 2022 r. do 31 marca 2023 r., tej drakońskiej sankcji unikną. Przewidziana w ustawie procedura pozwala zgłosić naruszenia prawa podatkowego, które jeszcze się nie przedawniły (tj. z ostatnich pięciu lat). Nie będzie można zgłaszać nieprawidłowości w VAT ani przestępstw skarbowych (tj. zawinionych i umyślnych działań na szkodę Skarbu Państwa). Minister finansów ma ustalić specjalny wzór wniosków w tej sprawie.

We wniosku trzeba będzie wskazać źródło powstania dochodu, sposób jego uzyskania oraz wysokość. Tę ostatnią wnioskodawca ma ustalić „w sposób najbardziej odpowiedni do stanu faktycznego i okoliczności jego powstania".

Amnestia nie będzie jednak bezwarunkowa. Od ujawnionych dochodów trzeba będzie zapłacić jednorazowo specjalny 8-proc. podatek, zwany „przejściowym ryczałtem od dochodów". Do tego trzeba będzie doliczyć opłatę od stosownego wniosku do urzędu skarbowego. Ma ona wynieść 1 proc. ujawnianego dochodu, nie mniej niż 1000 zł i nie więcej niż 30 tys. zł. Kwoty te trzeba będzie wyliczyć samodzielnie i zadeklarować we wniosku do urzędu skarbowego.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Polski Ład - poradnik: Kto zyska, a kto straci na „obniżce” podatków

Polski Ład "PiS" wejdzie w życie 1 stycznia 2022 r. Podpowiadamy Czytelnikom, co ich czeka. Kto zyska, a kto straci, i ile. Kiedy warto się zastanowić nad zmianą formy opodatkowania i dlaczego.

Rada wyda opinię

W ustawie wprowadzającej tzw. Polski Ład przewidziano też specjalną procedurę dla przypadków, w których trudno jednoznacznie ocenić, czy działanie podatnika było omijaniem. Dotyczy to przypadków związanych np. z przeniesieniem siedziby za granicę. Ustawa odnosi się bowiem do dochodów, wyłącza z amnestii nieprawidłowości w VAT i dochody powstałe w wyniku przestępstw skarbowych, ale nie wymienia wszystkich możliwych przypadków, w których mogło dojść do powstania niezgłoszonych dochodów.

Zainteresowane osoby będą mogły uzyskać specjalną interpretację w tej sprawie z nowo powołanej instytucji – Rady ds. Repatriacji Kapitału. Jej nazwa sugeruje, że państwo będzie zainteresowane szczególnie sprowadzaniem z powrotem do kraju aktywów czy siedzib firm przeniesionych do innych krajów. Jednak z ustawy wynika, że Rada będzie się zajmowała wszystkimi wątpliwymi przypadkami, także tymi, w których nie dochodziło do przenosin firmy za granicę.

Opinie Rady będą znacznie droższe niż zwykłe interpretacje prawa podatkowego. Za taką opinię trzeba będzie zapłacić 50 tys. zł.

Gwarancje niepełne

W sprawach „amnestyjnych" dość istotna może być kwestia gwarancji nietykalności dla podatnika, który się przyzna do winy. Przewidziano wprawdzie, że ci, którzy zapłacą 8-procentową specjalną daninę, już nie będą ścigani za zaległy podatek dochodowy,

Nie przewidziano jednak, co się stanie, gdy z przyczyn formalnych (np. błędów w określeniu urzędu) urząd skarbowy nie przyjmie wniosku „amnestyjnego". Urząd będzie mógł też zakwestionować np. błędy w wyliczeniu 8-procentowej daniny. Wtedy urzędnicy już będą wiedzieli, że dana osoba zatajała dochody, ale nie będą musieli zastosować gwarancji nietykalności.

Czy będzie mógł wtedy wszcząć postępowanie zmierzające do wykrycia dochodów z nieujawnionych źródeł i obłożyć je 75-procentowym podatkiem? Tu ustawa, dość pospiesznie napisana, pozostawia pole do domysłów.