Materiał powstał we współpracy z MSD w ramach akcji społecznej Rzeczpospolitej #oddychaj 2021.03 PL-NON-00062 (Wyd. 2020-03)
Medycyna dysponuje coraz nowszymi metodami walki z nowotworami. Jeśli z powodu zbyt późnej diagnozy niemożliwe jest zastosowanie leczenia chirurgicznego (dostępne tylko dla pacjentów w pierwszym i drugim stadium choroby i nielicznych w stadium trzecim, co stanowi ok. 15–20 proc. przypadków), wkraczają inne opcje terapeutyczne. Stosowana w bardziej zaawansowanych przypadkach radiochemioterapia pozwala skutecznie leczyć ok. 20–30 proc. chorych. Przełomem w medycynie, nagrodzonym w 2018 r. nagrodą Nobla, jest immunoterapia. Tak zwane leki immunokompetentne pozwalają aktywować układ odpornościowy na tyle, by sam zwalczał komórki nowotworowe. Wszystko to sprawia, że z roku na rok coraz częściej o nowotworach płuc mówimy nie jako o chorobach śmiertelnych, ale przewlekłych.
Nie zawsze złośliwy
Złośliwy (nazywany rakiem), czyli taki, który nie tylko szybko się rozrasta, ale też niszczy okoliczne tkanki i daje przerzuty. To, czy zmiana widoczna na zdjęciu rentgenowskim może być nowotworem złośliwym czy nie, lekarz stwierdza na podstawie kilku czynników, m.in wywiadu, wielkości guza, tempa jego wzrostu, obecności przerzutów. (Chorują głównie osoby po 50. roku życia, z czego połowa zachorowań to grupa 65+, ryzyko zachorowania jest około trzy razy większe u mężczyzn, ale w ostatnich latach zachorowalność wśród kobiet wyraźnie wzrasta).
W postawieniu diagnozy pomocne są również badania laboratoryjne krwi i moczu oraz diagnostyka obrazowa: tomografia komputerowa, badanie klatki piersiowej za pomocą rezonansu magnetycznego, pozytronowa emisyjna tomografia oraz pobranie próbek tkanek lub komórek guza.
Im szybciej rozpocznie się leczenie, tym większa szansa na dłuższy czas przeżycia. Zbyt długie oczekiwanie na diagnostykę utrudnia dobór optymalnej terapii, brak dostępu do leków zmniejsza szanse wygrania walki z chorobą. Pacjenci często nie zdają sobie sprawy, że dzięki badaniom molekularnym mogą mieć dostęp do leczenia personalizowanego i nowych generacji leków. Dodatkową szansą, żeby z nich skorzystać, może być dla nich udział w badaniach klinicznych. Aktualną listę badań klinicznych można znaleźć na stronach Amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia: www.clinicaltrials.gov oraz www.immuno-onkologia.pl/badania-kliniczne-immunoterapia-nowotworow/.
