Zgodnie z danymi Krajowego Rejestru Długów (KRD), na koniec 2022 roku liczba osób zalegających z płaceniem alimentów spadła w porównaniu z 31 grudnia 2021 roku o 4,9 proc. – z ponad 287,7 tys. na przeszło 273,6 tys. Z kolei w rejestrze dłużników prowadzonym przez BIG InfoMonitor wzrosła w tym samym okresie o 34 proc. – z 211,4 tys. do 283,3 tys. Natomiast w ERIF BIG odnotowano wzrost o ok. 4 proc. – z 277 tys. do 288 tys.
– Od grudnia 2021 roku zmieniły się przepisy dotyczące tego, ile lat dłużnik może widnieć w takim rejestrze. Wcześniej było to ograniczone do sześciu lat. Zapewne więc ludzie, którzy wypadli z tych rejestrów w 2021 roku, ponownie zostali wpisani w 2022 roku. Ponadto raport NIK-u ze stycznia ub.r. zdiagnozował realizację ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentacji w województwie opolskim. Wynika z niego, że problem z niealimentacją w Polsce nadal jest duży, ponieważ gminy nie realizują swoich obowiązków należycie. Być może w związku z tym zaczęły inaczej podchodzić do tej kwestii – komentuje Justyna Żukowska-Gołębiewska, psycholożka, badaczka przemocy poseparacyjnej oraz prezeska Stowarzyszenia Poprawy Spraw Alimentacyjnych – Dla Naszych Dzieci.
Czytaj więcej
Teraz mamy sytuację tragiczną i to jest polski wstyd, że 600 tys. ludzi nie płaci na swoje dzieci, a około miliona dzieci czeka na alimenty - mówi Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor. Niezapłacone alimenty to 14,1 mld zł. Rekord.
Winna pobłażliwość?
Jak wynika z obserwacji Konrada Walca, prawnika z Komitetu Ochrony Praw Dziecka (KOPD), częściej kwestie niedostatku niż niechęci do płacenia są przyczyną zadłużenia alimentacyjnego. Tak jest od wielu lat. Ekspert podkreśla, że Komitet zachęca do polubownego rozwiązywania tego typu sporów, czyli przy użyciu mediacji. Jednocześnie na koniec 2022 roku te długi były większe niż rok wcześniej. W KRD wzrosły o 4,6 proc. – z 12,301 mld zł do 12,865 mld zł. W BIG InfoMonitor wzrost wyniósł 75,8 proc. – z 7,814 mld do 13,741 mld zł. Natomiast w ERIF BIG odnotowano skok o 11,5 proc. – z 11,806 mld zł do 13,161 mld zł.
– Wzrost kwot zadłużenia wynika m.in. z tego, że przestępstwa wobec rodziny traktujemy z większym pobłażaniem niż inne przekroczenia prawa. Załóżmy, że dziecko idzie z opiekunem do banku wpłacić swoje oszczędności, np. 45 tys. zł. Tyle wynosi średni dług alimentacyjny w Polsce na jedno dziecko. Ktoś ich napada i zabiera pieniądze. W takim przypadku oburzenie społeczne byłoby olbrzymie, pojawiłyby się żądania surowego ukarania sprawcy, bo kto to widział okradać tak dziecko w biały dzień. Ale kiedy mamy rodzica winnego dziecku 45 tys. zł, to często szukamy dla niego różnych usprawiedliwień – zwłaszcza w gronie jego znajomych. Uważam, że umyślną niealimentację trzeba nazywać przemocą ekonomiczną wobec rodzica na co dzień wychowującego dziecko i przemocą zaniedbania występującą często w przebiegu przemocy poseparacyjnej – podkreśla Żukowska-Gołębiewska.
