Zwierzęta o rzut kamykiem od rozumu

Małpy potrafią gromadzić i przekazywać wiedzę o narzędziach. Według naukowców proces zachodzący teraz u naczelnych dał kiedyś początek ludziom

Publikacja: 03.02.2009 19:54

Tę niezwykłą umiejetność goryli naukowcy podpatrzyli w północnym Kongu. Najpierw długim patykiem zwi

Tę niezwykłą umiejetność goryli naukowcy podpatrzyli w północnym Kongu. Najpierw długim patykiem zwierzę sprawdza głębokość wody, a później korzysta z niego jako podpórki przy pokonywaniu zbiornika

Foto: AFP

Oglądanie, w jaki sposób małpy zdobywają i przekazują przez pokolenia wzorce zachowania, daje wgląd w to jak przebiegała ewolucja kultury praludzi – twierdzą prymatolodzy badający makaki. Co więcej, naukowcy z japońskiego Instytutu Badań Naczelnych w Kioto udokumentowali łączenie i gromadzenie wiedzy o kamiennych narzędziach przez grupy zwierząt. Makaki potrafiły też wybrać najskuteczniejszy sposób posługiwania się nimi.

"Pojawienie się zupełnie nowej umiejętności, takiej jak rzucanie kamieniami, to nowy sposób na zniechęcanie napastników" – piszą w "Current Directions in Psychological Science" badacze z Kioto. Do zespołu należy m.in. Michael A. Huffman, Charmalie Nahallage i Jean-Baptiste Leca. "Badania tego rodzaju mogą rzucić światło na wykorzystywanie narzędzi kamiennych przez wczesnych ludzi" – podkreślają autorzy. Ich zdaniem kultura naczelnych jest o rzut kamieniem od momentu, w którym rozpoczęła się ewolucja człowieka.

[srodtytul]Podaj dalej[/srodtytul]

Praca badaczy z Kioto to efekt prowadzonych przez 30 lat obserwacji makaków (Macaca fuscata). Już w 1979 roku zauważono, iż umiejętność posługiwania się kamiennymi narzędziami jest przekazywana młodszym osobnikom przez ich starszych krewnych. Co więcej, młode zwierzęta przyglądające się matce posługującej się kamieniami, same szybciej się tego uczyły. Każde pokolenie małp dokładało do tej wiedzy własne doświadczenia. I tak po pewnym czasie prymatolodzy zaobserwowali nowe wzorce zachowań.

Obserwacje makaków potwierdzają wcześniejsze doświadczenia na szympansach. Opublikowane w 2006 roku wyniki analizy zachowania tych małp z amerykańskiego Yerkes National Primate Research Center wskazują, że szympansy potrafią przekazywać wiedzę młodszym pokoleniom. Ten łańcuch może liczyć nawet sześć generacji, czyli sięgać 90 lat. Co najciekawsze, podobny wynik dały badania porównawcze kultury ludzi współczesnych prowadzone przez dr Emmę Flint ze szkockiego Uniwersytetu St. Andrews.

[srodtytul]Wrodzona inteligencja[/srodtytul]

Tworzenie i wykorzystywanie narzędzi przez długi czas było uważane za umiejętność typowo ludzką. Ale obserwacje świata zwierząt dowodzą, że w tym klubie jest miejsce nie tylko dla ludzi. Najdobitniejszym dowodem była obserwacja szympansów wykorzystujących specjalnie przygotowane przez siebie drewniane włócznie do polowania. Wymaga to znalezienia odpowiedniej gałęzi, oskubania kory i liści i wreszcie zaostrzenia końca. Szympansy polują takimi włóczniami na niewielkie małpiatki galago.

Co najbardziej zaskakujące, w niektórych dziedzinach naczelne potrafią nawet prześcignąć ludzi. Najnowsze doniesienia na ten temat pochodzą z Uniwersytetu Pourtsmouth, badania prowadziła prof. Kim Bard. Jej zespół zajmował się wpływem jakości opieki na zdolności poznawcze. Zupełnie przypadkiem okazało się, że odpowiednio traktowane młode dziewięciomiesięczne szympansy są intelektualnie sprawniejsze niż ludzkie dzieci w tym samym wieku.

Inne doświadczenie, polegające na grze testującej zdolność zapamiętywania, przyniosło jeszcze bardziej zaskakujące rezultaty. Szympansy w zapamiętywaniu liczb uzyskały lepsze wyniki niż studenci.

[b]Zobacz filmy:[/b]

Oglądanie, w jaki sposób małpy zdobywają i przekazują przez pokolenia wzorce zachowania, daje wgląd w to jak przebiegała ewolucja kultury praludzi – twierdzą prymatolodzy badający makaki. Co więcej, naukowcy z japońskiego Instytutu Badań Naczelnych w Kioto udokumentowali łączenie i gromadzenie wiedzy o kamiennych narzędziach przez grupy zwierząt. Makaki potrafiły też wybrać najskuteczniejszy sposób posługiwania się nimi.

"Pojawienie się zupełnie nowej umiejętności, takiej jak rzucanie kamieniami, to nowy sposób na zniechęcanie napastników" – piszą w "Current Directions in Psychological Science" badacze z Kioto. Do zespołu należy m.in. Michael A. Huffman, Charmalie Nahallage i Jean-Baptiste Leca. "Badania tego rodzaju mogą rzucić światło na wykorzystywanie narzędzi kamiennych przez wczesnych ludzi" – podkreślają autorzy. Ich zdaniem kultura naczelnych jest o rzut kamieniem od momentu, w którym rozpoczęła się ewolucja człowieka.

Nauka
Północny biegun magnetyczny zmierza w kierunku Rosji. Wpływa na nawigację
Nauka
Przełomowe ustalenia badaczy. Odkryto życie w najbardziej „niegościnnym” miejscu na Ziemi
Nauka
Wyjątkowa pełnia już dziś. O której na niebie pojawi się Księżyc Bobrów?
Nauka
Skąd wzięły się dziwne kratery na Syberii? Badacze mają nową hipotezę
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Nauka
Kiedy wybuchnie superwulkan Yellowstone? Najnowsze obliczenia amerykańskich badaczy