PPK lubią ciszę. OFE w ciszy gasną

Wartość aktywów netto zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych dobiła do 165 mld zł. W pracowniczych planach kapitałowych jest już 13 mld zł. Te pierwsze będą powoli umierać. Drugie mają szansę na rychły i mocny wzrost.

Publikacja: 22.02.2023 03:00

PPK lubią ciszę. OFE w ciszy gasną

Foto: Adobe Stock

Miniony rok był trudny dla oszczędzających długoterminowo w programach takich jak otwarte fundusze emerytalne czy pracownicze plany kapitałowe. Wybuch wojny w Ukrainie, hamująca gospodarka światowa, duża niepewność co do rozwoju sytuacji na świecie, wreszcie wysoka inflacja powodowały poważne zawirowania na rynkach finansowych, negatywnie przekładając się na wartość gromadzonych oszczędności. Koniec zeszłego i początek tego roku pchnęły jednak w górę giełdowe indeksy. W ślad za nimi zaczęła rosnąć wartość aktywów zgromadzonych zarówno w OFE, jak i w PPK.

PPK na ścieżce wzrostu

Na koniec stycznia wartość aktywów netto zgromadzonych w pracowniczych planach kapitałowych sięgnęła 12,96 mld zł. Powoli, ale systematycznie rośnie też liczba uczestników tego programu. Obecnie oszczędza w nim 2,55 mln osób, o blisko 400 tys. więcej niż w połowie 2021 r., po zakończeniu wdrażania PPK. Mimo to jest to wynik dość odległy od oczekiwań. Wedle najświeższych danych w PPK jest dziś niespełna 35 proc. uprawnionych do tego pracowników, ale tylko z tych firm, które uruchomiły u siebie ten program. Gdyby liczyć wszystkich pracowników (ok. 11,5 mln), którzy mają prawo do oszczędzania w tym programie, partycypacja byłaby wyraźnie niższa.

Jest jednak szansa, że wkrótce liczba uczestników PPK wzrośnie, a w ślad za nią wartość aktywów. To dlatego, że trwa właśnie pierwszy ponowny automatyczny zapis pracowników do tego programu. Zapisani zostaną wszyscy uprawnieni do tego pracownicy. Wprawdzie od 1 marca z PPK każdy z nich będzie się mógł wypisać, ale władze Polskiego Funduszu Rozwoju – który nadzoruje ten program – liczą, że zostanie w nim co najmniej milion nowych uczestników.

Czytaj więcej

PPK. Mocny wzrost wartości aktywów. Zachęci do pozostania?

– Dobra sytuacja na giełdzie korzystnie wpływa na aktywa już ponad 2,5 mln uczestników PPK. Aktywa PPK odrabiają straty z 2022 r. To dobra wiadomość, zwłaszcza w związku z trwającym automatycznym zapisem do PPK, bo niewątpliwie dobre wyniki inwestycyjne mogą korzystnie wpłynąć na potencjalnych nowych uczestników PPK. Po zakończeniu ponownego zapisu do PPK, na początku maja, powinniśmy się dowiedzieć, ile osób zdecyduje się pozostać w PPK. Od tego także zależy wielkość aktywów zgromadzonych w tym systemie – mówi Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy HRK Payroll Consulting.

– Odbiór pracowniczych planów kapitałowych w społeczeństwie jest negatywny, dlatego im ciszej w mediach na temat ponownego zapisu do PPK, tym lepiej. Nie widzimy głośnej kampanii i szerokiej akcji informacyjnej, jaka miała miejsce w 2019 czy 2021 r. Być może uczestnicy rynku PPK w ten sposób chcą naprawić błędy, jakie wówczas popełniono, gdy zachłyśnięci ekonomią behawioralną ogłaszali zasady działania programu – mówi dr Antoni Kolek, prezes zarządu Polskiego Instytutu Emerytalnego. – Wobec bardzo niskiego poziomu partycypacji w PPK w pierwszych latach ich funkcjonowania wydaje się, że ta strategia wyciszania emocji może być słuszna i może przełożyć się na to, że nieświadomi pracownicy przystąpią do PPK i rozpoczną oszczędzanie. Cel jest słuszny, więc warto tym razem spróbować po cichu budować partycypację w PPK – dodaje.

Czytaj więcej

OFE i PPK mają za sobą trudny rok. 2023 niesie nadzieje

OFE będą się kurczyć

Od końca zeszłego roku szybko rośnie też wartość aktywów zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych. Na koniec stycznia sięgnęła niemal 165 mld zł. To wprawdzie ciągle znacząco mniej niż na początku zeszłego roku, gdy było to blisko 185 mld zł, ale wyraźnie więcej niż zwłaszcza na przełomie lata i jesieni 2022 r. Cały czas powoli kurczy się liczba uczestników OFE. W zeszłym roku spadła poniżej 15 mln i dalej idzie w dół. Wedle najświeższych danych w OFE jest 14,86 mln osób.

– Oszczędzający w OFE i PPK nie powinni się nadmiernie ekscytować wahaniami wartości aktywów, jakie mają miejsce w przypadku lokowania środków w instrumenty udziałowe, czyli akcje. Natura rynku kapitałowego przesądza o dużej zmienności wartości gromadzonych oszczędności. Co więcej, im wycena akcji jest niższa, tym lepiej dla oszczędzających, bo za tę samą kwotę kupują więcej. Natomiast kluczowe jest, ile środki te będą warte z chwilą rozpoczęcia wypłaty świadczeń – mówi Antoni Kolek.

Czytaj więcej

Na tropach wsparcia dla OFE i giełdy

– Członkowie otwartych funduszy emerytalnych mogą się cieszyć, że wartość zgromadzonych w nich aktywów powoli, ale wraca do poziomu z końca 2021 r., a od najniższego poziomu z września 2022 r. odrobiła już ponad 32 mld zł. Na ten wynik wpływa przede wszystkim dobra sytuacja na giełdzie – ocenia Oskar Sobolewski. – W przeciwieństwie do wartości aktywów nadal spada jednak liczba członków OFE. Ten stan będzie się utrzymywał, a liczba członków tego programu z każdym miesiącem i rokiem będzie się zmniejszać, bo młodzi nie są zainteresowani oszczędzaniem w tej formie, a coraz więcej roczników OFE zbliża się do osiągnięcia wieku emerytalnego. Będą odchodzić, a w ślad za nimi topnieć będą aktywa zgromadzone w tym programie – tłumaczy.

Miniony rok był trudny dla oszczędzających długoterminowo w programach takich jak otwarte fundusze emerytalne czy pracownicze plany kapitałowe. Wybuch wojny w Ukrainie, hamująca gospodarka światowa, duża niepewność co do rozwoju sytuacji na świecie, wreszcie wysoka inflacja powodowały poważne zawirowania na rynkach finansowych, negatywnie przekładając się na wartość gromadzonych oszczędności. Koniec zeszłego i początek tego roku pchnęły jednak w górę giełdowe indeksy. W ślad za nimi zaczęła rosnąć wartość aktywów zgromadzonych zarówno w OFE, jak i w PPK.

Pozostało 90% artykułu
Ubezpieczenia
PZU zaskoczyło na plus wynikami. Kurs mocno w górę
Ubezpieczenia
Solidne wyniki PZU mimo powodzi. Niebawem nowa strategia
Ubezpieczenia
Mało chętnych na Europejską Emeryturę
Ubezpieczenia
Jazda bez OC to więcej niż lekkomyślność
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Ubezpieczenia
Gdzie dobrze ubezpieczysz mieszkanie