Wielkie zamieszanie na lotniskach w szczycie sezonu i kłopoty pasażerów. Kiedy należy się odszkodowanie?

Na lotniskach całego świata, od Australii i Hongkongu, przez Amsterdam do Nowego Jorku i Los Angeles, w piątek rano doszło do uziemienia lotów. Czy pasażerom należy się odszkodowanie?

Publikacja: 20.07.2024 04:30

Podróżni przed lotniskiem w Rotterdamie. Globalna awaria informatyczna uniemożliwiła większości pasa

Podróżni przed lotniskiem w Rotterdamie. Globalna awaria informatyczna uniemożliwiła większości pasażerów odprawę w Rotterdamie

Foto: AFP

Jest szczyt sezonu. Opóźnienia w odlotach powodują jeszcze większy tłok na lotniskach. Czy awaria systemu informatycznego to podstawa do ubiegania się o odszkodowanie? Otóż w sytuacji, do jakiej doszło 19 lipca, pasażer nie ma takiego prawa.

  — W przypadku takim jak piątkowa awaria, będąca konsekwencją usterki technicznej, odszkodowania za zakłócenie lotu pasażerom nie przysługują. Nie znaczy to jednak, że podróżni mogą pozostać bez opieki: linie lotnicze są zobligowane do tego, by zapewnić im posiłek, zmianę lotu na inny czy nocleg w razie przedłużającego się uziemienia — mówi „Rzeczpospolitej” Tomasz Pawliszyn, prezes Airhelp, firmy technologicznej z branży turystycznej zajmującej się zakłóceniami lotów. Ta firma za opłatą bierze na siebie wyegzekwowanie należnych pasażerom odszkodowań od opornych linii lotniczych.

A co, jeśli przewoźnik nie zadbał? I sam pasażer musi kupić posiłek?

Wtedy trzeba koniecznie zachować wszystkie paragony i rachunki potwierdzające poniesienie dodatkowych kosztów wynikających z odwołania lotu. A w sytuacji, kiedy dwołany lot do docelowego portu odbywa się następnego dnia, przewoźnik powinien pokryć wszelkie uzasadnione koszty zakwaterowania oraz transportu — zarówno z lotniska do hotelu, jak i z hotelu na lotnisko.

Czytaj więcej

Potężne zamieszanie na lotniskach. Tysiące samolotów uziemionych

To wszystko koszty obciążające przewoźnika. Ale odszkodowanie za odwołany lot jednak się nie należy.

Podobnie jest i w innych sytuacjach, które są niezależne od linii, jak chociażby strajk kontrolerów lotu, bądź pracowników lotnisk, czy też występujące ostatnio bardzo często zakłócenia pogodowe. Sytuacją nadzwyczajną była także pandemia Covid-19. Wówczas przez kilka miesięcy całe światowe lotnictwo pasażerskie (z wyjątkiem lotów repatriacyjnych) było uziemione.

Odszkodowanie nie przysługuje także wówczas, gdy przewoźnik poinformował pasażerów o odwołaniu lotu co najmniej dwa tygodnie wcześniej. 

Kiedy linie słono płacą?

Inaczej jest, kiedy problem wystąpił z powodu winy własnych pracowników linii, na przykład IT. Tak, jak to było chociażby w maju 2023 roku w przypadku British Airwaysna na lotnisku Heathrow w Londynie. Przewoźnik był zmuszony wówczas odwołać 175 lotów, którymi miało polecieć 20 tys. pasażerów. I słono za to zapłacił. Bo zamęt w rozkładzie lotów BA potrwał prawie 2 dniA pasażer może starać się o 250 euro odszkodowania, jeżeli lot nie przekraczał 1500 km. Jeśli natomiast lot na terenie Unii Europejskiej przekroczył 1500 km lub lot obejmujący trasę poza UE wynosił od 1500 do 3500 km, wówczas należne odszkodowanie rośnie do 400 euro. Te zasady obowiązują prawie na całym świecie, mogą się wahać jedynie kwoty należne pasażerom. Nie dotyczą one jednak lotów krajowych wewnątrz Stanów Zjednoczonych.

Czytaj więcej

Awaria w jednym z największych banków w Polsce. Santander uspokaja

Kiedy lot uznaje się za odwołany?

Przede wszystkim jest to taki lot, który się nawet nie rozpoczął. Ale również taki, kiedy samolot wystartował, ale wrócił do miejsca wylotu przez jakieś nieprzewidziane okoliczności. Pojęcie to obejmuje również loty, które zostały przekierowane, w związku z czym start nastąpił w innego lotniska, w innym mieście.

Co jest potrzebne do ubiegania się o odszkodowanie?

Przede wszystkim karta pokładowa (w wersji papierowej, bądź elektronicznej) i wszystkie pozostałe dokumenty niezbędne do podróży. Jeśli np. telefon nam się rozładował, ale miejmy wydrukowany bilet (to dobry nawyk), wystarczy umieszczony tam 6-cyfrowy numer rezerwacji (mogą w nim być także litery).

Czytaj więcej

Co wiemy o CrowdStrike, firmie winnej wielkiej awarii Windows. Czeka ją trudny czas

Chcąc ubiegać się o odszkodowanie, koniecznie trzeba poznać przyczynę odwołania lotu. Im dokładniejsza ona jest, tym lepiej. To niezwykle ważna informacja, zarówno przy składaniu odszkodowania, jak i bezpośrednio po odwołaniu lotu. Mając taką wiedzy, pasażer wie o jakie świadczenia może się ubiegać. Bez względu na to czy chodzi o składanie wniosku o odszkodowanie za odwołany lot czarterowy, czy też próbę zwrotu pieniędzy za bilet — przyczyna odwołania lotu odgrywa zawsze kluczową rolę — radzi Airhelp.

A jeśli lot odbywa się rozkładowo, a nie znalazło się dla nas miejsce na pokładzie?

Tzw. overbooking zdarza się dość często, zwłaszcza na popularnych trasach. Linie lotnicze sprzedają więcej biletów, niż mają miejsc w samolocie. Wiedzą z doświadczenia, że pasażerowie często rezygnują w podróży w ostatniej chwili. Tyle, że w tej sytuacji przewoźnik powinien zacząć od poszukania chętnego do podróży w późniejszym terminie, oczywiście za odpowiednią opłatą. I tutaj jest pole do negocjacji.

Czytaj więcej

Awaria Microsoftu utrudnia funkcjonowanie firmom w Polsce

A co można otrzymać w zamian (oczywiście oprócz odszkodowania)? Posiłki oraz napoje, prawo do dwóch bezpłatnych rozmów telefonicznych, noclegu w hotelu, jeśli lot jest następnego dnia, a także transport między lotniskiem a hotelem.

Odszkodowanie klasy premium

Odszkodowanie należy się również wówczas, kiedy podróżujemy w klasie wyższej (ekonomiczna premium, biznes, czy wręcz klasa pierwsza), a nie znajdzie się tam dla nas miejsce i w zamian przewoźnik oferuje przelot w klasie ekonomicznej. Tu także jest wielkie pole do negocjacji. Np. niemiecka Lufthansa za taką niedogodność oferowała niedawno nawet 2 tysiące euro w voucherach na kupno jej biletów, a także posiłek zgodnie z menu klasy, która widniała na oryginalnej rezerwacji. Do negocjacji była liczba mil nagrodowych. I wówczas LH była także elastyczna.

Jest szczyt sezonu. Opóźnienia w odlotach powodują jeszcze większy tłok na lotniskach. Czy awaria systemu informatycznego to podstawa do ubiegania się o odszkodowanie? Otóż w sytuacji, do jakiej doszło 19 lipca, pasażer nie ma takiego prawa.

  — W przypadku takim jak piątkowa awaria, będąca konsekwencją usterki technicznej, odszkodowania za zakłócenie lotu pasażerom nie przysługują. Nie znaczy to jednak, że podróżni mogą pozostać bez opieki: linie lotnicze są zobligowane do tego, by zapewnić im posiłek, zmianę lotu na inny czy nocleg w razie przedłużającego się uziemienia — mówi „Rzeczpospolitej” Tomasz Pawliszyn, prezes Airhelp, firmy technologicznej z branży turystycznej zajmującej się zakłóceniami lotów. Ta firma za opłatą bierze na siebie wyegzekwowanie należnych pasażerom odszkodowań od opornych linii lotniczych.

Pozostało 88% artykułu
Transport
Zdesperowani Rosjanie szukają samolotów. Proszą o pomoc Kuwejt i Katar
Transport
Będzie co przenosić do CPK. Rekordy na Lotnisku Chopina
Transport
Wielkie cięcia w Boeingu. Na początek do zwolnienia ci, którzy strajkowali
Transport
Są plany rozbudowy Lotniska Chopina, ale bez wielkiego rozmachu
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Transport
Jedwabny Szlak w Ameryce Południowej. Chiński megaport w Peru