Magdalena Jaworska-Maćkowiak, prezes PAŻP: Gotowi na lata, a nie tylko na lato

Jesteśmy na początku sezonu letniego i w sytuacji już pełnego powrotu do latania po pandemii. Jak polecimy w tym roku?

Rzeczywiście na lotniskach ruch jest już nawet większy niż przed pandemią, na co jesteśmy w pełni przygotowani. Nie widzę żadnych problemów, bo mamy świetnie zmotywowany zespół – i w dużych, i w mniejszych portach.

Chociaż na lotnisku w Rzeszowie ruch cywilny rośnie, to tuż za granicą trwa wojna, więc mamy również duży ruch transportowy i humanitarny. Tam oczywiście są ogromne wyzwania, a warunki pracy naszych kontrolerów od ponad dwóch lat skrajnie niestandardowe. Dlatego staram się ich dodatkowo docenić.

Są jeszcze inne wyzwania. Chodzi mi o zmiany klimatyczne, które mocno mieszają w rozkładach. Trudne lądowania samolotów zmagających się z wiatrem, huraganami, burzami, mnóstwo lotów jest wstrzymywanych. Jakim wyzwaniem jest to dla kontrolerów?

Zmianom klimatycznym cały czas się przyglądamy. Burz jest więcej, co powoduje, że praca kontrolerów stała się bardziej złożona. Tyle że dla nich jest to codzienne zadanie, które potrafią wykonać. Wymagania klimatyczne powodują nasze określone działania. W każdej części polskiej przestrzeni powietrznej dokonywane są „zielone” zmiany, które będą skutkować prostowaniem trajektorii lotów, płynnym wznoszeniem i zniżaniem samolotów czy krótszymi dolotami do lotnisk.

Czytaj więcej

Transport

Francuscy kontrolerzy w akcji. Odwołane loty także z Polski

Ledwo Lufthansa zdołała się porozumieć ze swoimi pracownikami, do akcji wkroczyli francuscy kontrolerzy lotów. Swój protest mieli zacząć 25. kwietnia, ale zmienili zdanie.

Francuscy kontrolerzy obiecali, że na czas olimpiady zawieszą protesty. Teraz zmienili zdanie, a chodzi o środek lata. Linie lotnicze domagają się, żeby ruch ponad Francją wyłączyć z wpływu protestów. Czy to jest wykonalne?

Jako PAŻP oczywiście jesteśmy odpowiedzialni za przestrzeń powietrzną nad Polską i zarządzamy nią na podstawie najwyższych standardów bezpieczeństwa i efektywności. Jestem pewna, że przestrzeń nad poszczególnymi państwami UE jest zarządzana z wykorzystaniem tych samych zasad. Francja to ważny kraj, odbywa się nad nim duża część europejskiego ruchu. Pozostaje trzymać kciuki za korzystny obrót spraw.

W czasie pierwszej kadencji mówiła pani, że PAŻP może być „perełką”. Czy to nadal jest aktualne?

To było w 2015 roku. Wtedy zakładałam, że wydarzy się to w latach 2019–2020, i wszystko mieliśmy dokładnie zaplanowane. Niestety, PAŻP swoje szanse straciła. Wiem, że był covid. Wiem, że jest wojna. Ale covid był wszędzie, a w Europie były dostępne środki nadzwyczajne chroniące wszystkie agencje przed utratą przychodów – jako instytucje o znaczeniu krytycznym. Inne agencje nie przerwały szkoleń, nie zwalniały kontrolerów, nie rezygnowały z inwestycji, bo podniesienie się po takich cięciach trwa i jest znacznie droższe. W Polsce niestety zdecydowano inaczej.

Wojna tak w Polsce, jak i w krajach, z którymi graniczymy, zmieniła przestrzeń powietrzną, ale z tego, co widzę, codziennie umiemy więcej. Wierzę więc, że za trzy, cztery lata mamy szansę stać się tą „perełką”. Gdybym nie wierzyła, że uda nam się nadrobić zmarnowany czas, nie byłoby mnie tutaj.

PAŻP, jak każda agencja w Europie, finansuje się w europejskich ramach prawnych. Akurat w tej chwili kończy się okres 2019–2024 i wchodzimy w plan 2025–2029. Musimy więc przygotować się na powrót ruchu, w sytuacji gdy nikt nie wie, kiedy skończy się wojna. To jest moja odpowiedzialność, żeby w tych trudnych i niepewnych czasach przygotować się do rozwoju, bo nadganiam przeszłość. Na szczęście dzisiaj w polskim lotnictwie współpraca wszystkich jest modelowa.

Ile pieniędzy straciła PAŻP z powodu utraty ruchu przelotowego spowodowanego zamknięciem przestrzeni powietrznej nad Rosją i Ukrainą?

Wypracowane zostały odpowiednie mechanizmy zabezpieczające i one są skuteczne. Od PAŻP wymagane jest zapewnienie usługi 24 godziny na dobę, i to bardziej skomplikowanej, bo ruch nad Polską jest zupełnie inny. Ale nie mamy z tym problemu. Od nas wymagana jest jakość, a ja muszę ją dostarczyć.

W tym roku już mieliśmy incydenty z zakłócaniem przez rosyjskich hakerów sygnałów GPS i GNSS. Na ile jest to niebezpieczne dla samolotów, które znajdują się w zasięgu tych zakłóceń?

Rzeczywiście odnotowaliśmy takie przypadki, ale pozostają one bez wpływu na bezpieczeństwo operacji. Mamy odpowiednie urządzenia, dzięki którym widzimy samoloty, a sygnały GPS czy GNSS nie są jedynymi systemami, więc loty mogą się spokojnie odbywać, i zakłócenia, jakie się pojawiają, nie są dla nich zagrożeniem.

Czyli nie ma obaw, żeby – jak w filmie – samolot został uprowadzony przez hakerów i zmuszony do lądowania w miejscu innym niż planowane lotnisko przylotu?

Nie ma takiej możliwości. Posiadamy przecież różne źródła danych nawigacyjnych i zawsze widzimy samolot, a pilot także wie, gdzie się znajduje.

Skąd się bierze punktualność Lotniska Chopina? Prezes PPL Andrzej Ilków mówi: koordynacja. Czy rzeczywiście tylko koordynacja?

Porty lotnicze rozbudowują infrastrukturę na postawie założeń strategicznego rozwoju, a PAŻP dostosowuje współpracę z zarządzającymi portami lotniczymi w zakresie zapewnienia służb ruchu lotniczego. Z naszego punktu widzenia muszę mieć wystarczającą liczbę kontrolerów, kiedy ruch rośnie. Z Lotniskiem Chopina współpracujemy na wszystkich możliwych poziomach i jesteśmy w pełni przygotowani na sezon letni 2024.

Do obsługi Warszawy i województwa mazowieckiego zostały wyznaczone trzy lotniska: Chopina, Modlin i Radom. Łącznie 40 mln pasażerów w 2029 roku. Co to znaczy dla PAŻP?

Bez problemu jesteśmy w stanie je obsłużyć. W Warszawie mamy pełną koordynację i plan, jak postępować w przypadku np. remontów. To też mamy pod kontrolą. I dotyczy to planów na lata, a nie tylko na lato 2024 roku.