Firmy zaczynają doceniać mocne strony pracujących mam

Otwarta, pomocna w pracy, poukładana, zrównoważona i pracowita – tak najczęściej widzą „typowe matki w pracy” przedstawiciele pracodawców (specjaliści HR, rekruterzy i właściciele firm), którzy uczestniczyli w sondażu SW Research przeprowadzonym w ramach programu mentoringowego #MotherEmpower firmy Bosch.

Wprawdzie część ze 159 respondentów nie ma najlepszej opinii o matkach, oceniając, że sprawiają problemy, są chwiejne emocjonalnie, utrudniają pracę i są leniwe, lecz – jak zaznaczają autorzy badania – wyraźną przewagę mają opinie pozytywne. Wpływa to na podejście do kandydatek wracających na rynek pracy po urlopie macierzyńskim.

Tylko co ósmy (12 proc.) z przedstawicieli pracodawców dostrzega związane z tym zagrożenia. Jak jednak zaznacza Anna Łabno-Kucharska z fundacji Mamo Pracuj, która wspiera aktywność i aktywizację zawodową matek, 33-proc. udział firm otwartych na kobiety wracające do pracy po urlopie macierzyńskim potwierdza, że potrzebne są działania edukacyjne.

– Tym bardziej że nasze doświadczenia pokazują, że mamy są bardzo zmotywowane i bardzo efektywne – podkreśla ekspertka fundacji Mamo Pracuj, która wspiera firmę Bosch w programie mentoringowym #MotherEmpower. Wybiera uczestniczki programu, do którego co roku zgłasza się po kilkaset kobiet. Mentorkami i mentorami są pracownicy Boscha (w tym menedżerki i specjalistki łączące karierę zawodową z rodzicielstwem), którzy wspierają kobiety wracające do pracy po urlopie macierzyńskim.

Z programu skorzystało dotychczas prawie 140 kobiet mam, a jego popularność (w tegorocznej edycji #MotherEmpower o 36 miejsc ubiegało się ponad 300 matek) dowodzi, jak cenne jest takie wsparcie. Zdaniem Anny Łabno-Kucharskiej ważna jest również edukacja firm, które niekiedy patrzą na takie kandydatki przez pryzmat potencjalnych problemów, choć – jak wynika z badania – są one w mniejszości.

Ośmiu na dziesięciu przedstawicieli pracodawców uważa, że kobiety wychowujące dzieci mogą pozytywnie wpłynąć na rozwój firmy, tym bardziej że rodzicielstwo rozwija różnorodne i przydatne w pracy kompetencje miękkie. Uczestnicy badania najczęściej wskazywali tu umiejętność organizacji czasu, empatię, radzenie sobie ze stresem, rozwiązywanie problemów, multitasking, kompetencje komunikacyjne i kreatywność.

Jednocześnie – choć trzy czwarte badanych rekruterów, specjalistów HR i właścicieli firm deklaruje, że nie widzi różnic w efektywności pracy matek i pozostałych pracowników – to 45 proc. z nich uważa, że zatrudnianie kobiet wychowujących dzieci stanowi ryzyko dla firmy. Jak ocenia 40 proc. przedstawicieli pracodawców, kobiety wychowujące dzieci radzą sobie w pracy gorzej niż inni pracownicy, a w dodatku są faworyzowane (42 proc.). Tego faworyzowania nie odczuwają z kolei same matki.

Wręcz przeciwnie; według niedawnego sondażu firmy rekrutacyjnej Hays Poland aż 64 proc. pracujących matek napotkało w swej karierze zawodowej przeszkody utrudniające im godzenie obowiązków zawodowych i rodzicielskich. Wprawdzie w ostatnich latach ten odsetek powoli maleje (w 2022 r. sięgał 67 proc.), ale wciąż pozostaje znaczący, podobnie jak udział kobiet, które mówią o przeszkodach ze strony otoczenia.

Ponad połowa ankietowanych matek doświadczyła trudności z uzyskaniem zwolnienia na czas choroby dziecka. Prawie co drugiej brakuje ze strony pracodawcy ułatwień, które mogłyby pomóc w łączeniu obowiązków rodzinnych i zawodowych (jak np. elastyczność czasu pracy), a 45 proc. dostrzega brak życzliwości ze strony osób, które nie wychowują obecnie dzieci. Niemal dwie piąte matek odczuwa też brak przychylności przełożonych i współpracowników wobec rodzicielstwa, a prawie co trzecia miała trudności, by po urlopie macierzyńskim wrócić na zajmowane wcześniej stanowisko.

Przeszkody wskazywane przez matki dotyczą również ojców (oni częściej narzekają na konieczność wyboru między zaangażowaniem w życie rodzinne lub zawodowe – 69 proc.), to jednak tylko 17 proc. panów mówi o braku przychylności firmy i przełożonych wobec rodzicielstwa.