Groźne wypalenie kierowników

Ponad dwie trzecie menedżerów zmaga się z wypaleniem zawodowym. Najwięcej frustracji i zniechęcenia jest wśród kierowników działów i zespołów.

Publikacja: 26.02.2024 03:00

Groźne wypalenie kierowników

Foto: Adobe Stock

– Mówi się, że ryba psuje się od głowy. W mikroskali ten mechanizm działa w małym zespole; jeśli lider ma złe samopoczucie, trudno oczekiwać zadowolenia i wysokiej produktywności od szeregowego pracownika – przypomina Arkadiusz Rochala, dyrektor generalny i wiceprezes Pluxee Polska (d. Sodexo), komentując wyniki jej badania potrzeb menedżerów.

Jak dowodzi badanie, które w styczniu b.r. objęło 300 przedstawicieli kadry menedżerskiej w Polsce, aż 67 proc. z nich czuje się wypalonych.

Przepracowany jak szef

Ten wynik podwyższa średni szczebel zarządzania, czyli kierownicy i koordynatorzy, a szczególnie ci kierujący zespołami do pięciu pracowników. Wśród nich aż 75 proc. mówi o wypaleniu zawodowym.

– To silny sygnał do działania dla osób decyzyjnych – podkreśla Arkadiusz Rochala, zwracając uwagę, że frustracja kierownika lidera rezonuje na członków zespołu i odbija się na wynikach biznesowych firmy. Co jest powodem tak silnej frustracji kierowników?

Wyniki badania pokazują kilka istotnych przyczyn, w tym poczucie braku potrzebnego wsparcia ze strony pracodawcy. Jak wyjaśnia szef Pluxee Polska, przy silnej presji na efektywność, na to, by „dowozić KPI-e” (czyli realizować wyznaczone przez szefów cele), menedżerowie średniego szczebla zwykle mają mniejsze dofinansowanie i mniejsze zasoby na realizację zadań. – Może to być wynikiem błędnego założenia decydentów, że lider mniejszego zespołu nie ponosi aż tak dużej odpowiedzialności – zauważa Arkadiusz Rochala.

Jak przypomina Magdalena Warzybok, partner i szefowa w firmie doradczej Kincentric, duży nacisk na efektywność i ograniczenie wydatków w połączeniu ze wzrostem kosztów płacowych sprawia, że wiele firm rezygnuje z wypełnienia wakatów. Rozdzielają wtedy obowiązki odchodzącego pracownika na pozostałych, a kierownik musi sobie radzić z frustracją przepracowanych podwładnych.

Coach dla kierownika

Zbyt duże obciążenie pracą jest na drugim miejscu wśród przyczyn wypalenia zawodowego (tuż za nieadekwatnym, czyli zbyt niskim wynagrodzeniem). Wskazywało je 54 proc. prezesów i dyrektorów oraz 47 proc. kierowników, którzy często narzekają też na złą atmosferę i relacje w pracy (38 proc.). Niepokoić może też fakt, że podczas gdy 61 proc. prezesów i dyrektorów odczuwa wsparcie ze strony firmy, to wśród kierowników i koordynatorów deklaruje je tylko 39 proc. badanych.

– Tymczasem to właśnie menedżerowie średniego szczebla, którzy często są na początku swojej kariery i nie mają dużego doświadczenia w zarządzaniu ludźmi, wymagają dodatkowego mentoringu i coachingu – przypomina Rochala. O potrzebie takiego wsparcia mówi prawie trzech na dziesięciu badanych kierowników. Najczęściej jednak (46 proc.) kierownikom brakuje bardziej przejrzystej komunikacji w firmie, większej swobody działania, a także częstszych, kreatywnych rozmów z przełożonym.

Docenić menedżera

Sporo, bo prawie czterech na dziesięciu menedżerów wśród przyczyn wypalenia zawodowego wskazuje też zbyt rzadkie docenianie lub nawet brak doceniania. Jak zauważa szef Pluxee Polska, podczas gdy do tej pory zwracano uwagę głównie na docenianie szeregowych pracowników, to badanie potrzeb liderów wyraźnie pokazuje konieczność zadbania o poczucia docenienia wśród kierowników i koordynatorów.

– Czasem wystarczy, żeby przełożony menedżera poświęcił mu więcej uwagi, regularnie udzielał konstruktywnego feedbacku. Docenianie ma ogromną moc, ale nie może sprowadzać się do incydentalnej pochwały – powinno stać się stałym elementem strategii kadrowej – wyjaśnia Arkadiusz Rochala. Dla ponad jednej trzeciej uczestników badania brak doceniania w pracy jest też argumentem za zmianą pracy (owartość na taką zmianę deklaruje aż 58 proc. ankietowanych szefów).

Jeszcze silniejszym czynnikiem wypychającym z pracy są złe relacje z przełożonym, które skłoniłyby do odejścia 61 proc. top menedżerów i 46 proc. kierowników, wśród których ponad jedna trzecia wskazuje też złe relacje z przełożonym jako powód wypalenia zawodowego. A jak przypomina Katarzyna Turska, dyrektorka HR w Pluxee Polska, badania pokazują, że lider nawet w 70 proc. odpowiada za motywację zespołu; jeśli więc on czuje się wypalony i niedoceniony, to trudno oczekiwać, by budował zaangażowanie swoich pracowników.

Kierownik w nowej roli

Częstym problemem menedżerów jest też odczuwane przez 44 proc. z nich poczucie osamotnienia w swoich wyzwaniach czy problemach. Sprzyja temu fakt, że prawie dwie trzecie szefów uważa, że nie mogą okazywać emocji w pracy i muszą być zawsze w dobrej formie psychicznej.

Wyniki badania Pluxee współgrają z najnowszym raportem Kincentric, który pokazał niepokojący spadek zaangażowania wśród menedżerów średniego szczebla w ubiegłym roku. Jak przypomina Michał Dzieciątko, dyrektor w Kincentric, kierownicy są poddani presji z dwóch stron; ze strony top menedżerów, którzy oczekują zwiększonej produktywności (co często trzeba osiągnąć przy nieuzupełnionych wakatach, bez automatyzacji procesów), i ze strony pracowników, którzy oczekują od nich wsparcia, także psychicznego.

W efekcie kierownicy w 2023 r. rzadziej niż rok wcześniej radzili sobie ze stresem i rzadziej mieli poczucie, że ich zdanie się liczy. Zdaniem eksperta Kincentric ważnym zadaniem firm jest teraz ponowne przemyślenie roli menedżerów liniowych, a także lepsze włączenie tej grupy w długofalowe działania organizacji oraz skuteczne wsparcie w radzeniu sobie z codziennymi wyzwaniami.

Globalny kryzys kierowników

Aż 71 proc. menedżerów średniego szczebla na świecie zmaga się ze stresem, przeciążeniem pracą i wypaleniem zawodowym – pokazało opublikowane ostatnio globalne badanie e-platformy Capterra. Największy problem mają młodzi kierownicy do 35 lat, wśród których udział wypalonych i zestresowanych sięga 76 proc., a 40 proc. z nich rozgląda się za nową pracą. Wśród kierowników z co najhmniej dziesięcioletnim stażem nowej pracy szuka co piąty. Również w badaniu Kincentric widać ogólny spadek zaangażowania menedżerów średniego szczebla i liniowych, które w 2023 r. zmalało w Europie o 2 pkt proc., a globalnie o 3 pkt proc. (choć utrzymało się w USA) ∑

– Mówi się, że ryba psuje się od głowy. W mikroskali ten mechanizm działa w małym zespole; jeśli lider ma złe samopoczucie, trudno oczekiwać zadowolenia i wysokiej produktywności od szeregowego pracownika – przypomina Arkadiusz Rochala, dyrektor generalny i wiceprezes Pluxee Polska (d. Sodexo), komentując wyniki jej badania potrzeb menedżerów.

Jak dowodzi badanie, które w styczniu b.r. objęło 300 przedstawicieli kadry menedżerskiej w Polsce, aż 67 proc. z nich czuje się wypalonych.

Pozostało 92% artykułu
Rynek pracy
Pomimo szturmu na oferty pracy firmom wciąż trudno o talenty
Rynek pracy
Brakuje pracowników w Królewcu. Rosja sięga po Hindusów
Rynek pracy
Jakich pracowników potrzebują firmy w Polsce
Rynek pracy
Płace rosną, ale kosztem miejsc pracy
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Rynek pracy
Świąteczny sezon w Polsce bez napływu Ukraińców. Kto ich zastąpi?