Rok 2023 na rynku biur upłynie pod znakiem kalibracji. Firmy, pracownicy, właściciele, ale i sama powierzchnia będą przechodzić przez rozpoczęty już proces dostosowywania się do nowych realiów – mówi Katarzyna Gajewska, zastępca dyrektora w dziale badań i doradztwa w CBRE. Ekspertka ocenia też, że rynek odczuje skutki tzw. luki podażowej. To konsekwencja nałożenia się pandemii i „momentu” cyklu rynkowego.
Ograniczona oferta
O potencjalnej luce podażowej mówi też Małgorzata Krzystek, ekspertka Knight Frank. – Szczególnie jest na nią narażony rynek warszawski, na którym nieprzerwanie od 20 lat deweloperzy byli najbardziej aktywni – mówi. – Tymczasem pod koniec III kw. w stolicy powstawało najmniej od dekady powierzchni – 153,7 tys. mkw. To ponad cztery razy mniej niż średnia podaż w budowie notowana w ostatnich pięciu latach. Liderem w III kw. roku był Wrocław, gdzie w budowie było niemal 154 tys. mkw. biur. Na trzecim miejscu uplasował się Kraków (152 tys. mkw.).
Na prognozowaną na 2023 r. lukę podażową w Warszawie zwraca uwagę Adam Lis, ekspert JLL. – Analogicznie, choć z lekkim przesunięciem w czasie, wygląda sytuacja na największych rynkach regionalnych – zauważa. – Jeszcze do niedawna w budowie było niemal 800 tys. mkw. biur. W ostatnim czasie widać spowolnienie. Z uwagi m.in. na rosnące koszty finansowania deweloperzy podchodzą ostrożnie do rozpoczynania nowych inwestycji. Na koniec III kw. 2022 r. w budowie było niemal 560 tys. mkw., z czego większość trafi na rynek do końca 2024 r. Istnieje prawdopodobieństwo, że nie wszystkie inwestycje zostaną ukończone w terminie. Część może być nawet czasowo zawieszona ze względu na brak kluczowego najemcy – tłumaczy. Od 2024 r. przewiduje się lukę w nowej podaży na największych rynkach biurowych poza stolicą.
Katarzyna Gajewska potwierdza, że choć luka będzie widoczna szczególnie w Warszawie, to odczują ją także inne rynki. – Najmniej od dziesięciu lat buduje się też w Krakowie, Wrocławiu, Łodzi. W krótkiej perspektywie biur nie zabraknie, bo w tych miastach mamy relatywnie wysokie współczynniki pustostanów – ocenia ekspertka CBRE.
Platforma REDD podaje, że poziom pustostanów w Warszawie to 10,8 proc., w Krakowie 11,63 proc., we Wrocławiu 16,77, w Trójmieście 12,59, w Katowicach 13,94, w Poznaniu 10,91, a w Łodzi – 14,91 proc.