2021 r. okazał się pod wieloma względami rekordowy. Wynajęto ponad 7 mln mkw., a fundusze kupiły magazyny za 3 mld euro. Deweloperzy starają się nadążyć za tymi dwoma źródłami popytu, oddali ponad 3 mln mkw., a w budowie na koniec grudnia było 4,6 mln mkw. Jak postrzegacie perspektywy rynku magazynowego w kolejnych latach, na jak długo silniki boomu mają paliwa?
Głównym motorem napędowym rynku magazynowego jest e-commerce. Według prognoz wartość sprzedaży w internecie w Polsce już za pięć lat będzie sięgać ponad 160 mld zł, zatem mamy bardzo dużo do nadrobienia w stosunku do krajów zachodnich. Dodatkowo cały czas mamy do czynienia z nearshoringiem, czyli zabezpieczaniem, skracaniem łańcuchów dostaw, przenoszeniem fabryk bliżej rynków zbytu. Polska stała się niewątpliwie beneficjentem tego zjawiska. Na naszym rynku pojawiają się cały czas nowi inwestorzy, wolnego pieniądza na świecie jest dużo i magazyny są dziś naturalnym sektorem, żeby ten kapitał ulokować.
Zasoby magazynowe w Polsce to już około 24 mln mkw. Jak mogą się zwiększyć w najbliższym czasie?
Jak powiedziałem, główny motor napędowy, czyli e-commerce, daje jeszcze bardzo duży potencjał wzrostu, nearshoring również stwarza szanse. A czy popyt faktycznie utrzyma się na dotychczasowym wysokim poziomie, to zależy również od tego, czy branża poradzi sobie ze wszystkimi wyzwaniami. Mówimy tu przede wszystkim o kosztach, o drastycznej podwyżce opłat za media, głównie prąd, gaz. Wzrost kosztów materiałów budowlanych doprowadził też w 2021 r. do wzrostu czynszów, ale nie był on znaczący. Dla deweloperów wyzwaniem są również kurczące się zasoby gruntów pozwalających na zabudowę, a na popularności zyskują inwestycje typu brownfield, czyli kupowane są działki z zabudowaniami do wyburzenia.
Koszt mediów to jedno, a z ostatnich rozmów z deweloperami magazynowymi wynika, że nie da się dłużej nie podnosić czynszów i opłat serwisowych – w związku z rosnącymi kosztami wykonawstwa. Newmark Polska to firma reprezentująca najemców, w 2021 r. pomagaliście im w wynajęciu 500 tys. mkw. powierzchni magazynowej w całym kraju. Czy są jakieś sposoby optymalizacji, ulżenia najemcom w tych trudnych pod względem kosztów operacyjnych czasach?