Monika Kurtek, Bank Pocztowy: Niższa inflacja nie zatrzyma erozji siły nabywczej płac

Stopa bezrobocia rejestrowanego wzrosła w styczniu do 5,5 proc. z 5,2 proc. w grudniu. Czy widać tu jakieś symptomy pogorszenia koniunktury na rynku pracy?

W zachowaniu stopy bezrobocia żadnego wpływu spowolnienia gospodarczego na rynek pracy jeszcze nie widać. Styczniowa zwyżka to był efekt czysto sezonowy. Historycznie w pierwszym miesiącu roku stopa bezrobocia często rosła właśnie o 0,3 pkt proc., tak jak w br. Zarówno stopa bezrobocia, jak i liczba bezrobotnych, wynosząca około 857 tys., są rekordowo niskie jak na tę porę roku.

Powiedziała pani, że w wahaniach stopy bezrobocia jeszcze nie widać wpływu spowolnienia gospodarczego. Ten wpływ się prędzej czy później pojawi?

Delikatne ochłodzenie na rynku pracy już widać, tylko że nie w stopie bezrobocia. Maleje liczba ofert pracy, hamuje wzrost zatrudnienia. Dynamika płac jest dość stabilna, ale to jest związane z inflacją. Sądzę, że spowolnienie gospodarcze będzie tak wpływało na rynek pracy, że malała będzie liczba nowych miejsc pracy, ale nie będzie rosła liczba bezrobotnych. Przedsiębiorstwa od dłuższego czasu mają trudności ze znalezieniem pracowników. Jeśli oczekują, że ten rok będzie trudny, ale kolejne lata przyniosą ożywienie, to wolą nie zwalniać pracowników, żeby nie narażać się potem na koszty szukania nowych.

Wzrost zatrudnienia faktycznie wyhamował, ale skąd wiadomo, że to skutek osłabienia popytu na pracowników, a nie ich niedostępności? Może przedsiębiorstwa chcą wciąż zatrudniać, ale nie mogą?

Z ankietowych badań wśród przedsiębiorstw, na przykład prowadzonych przez NBP, wynika, że przedsiębiorcy w sytuacji hamowania gospodarki tworzą mniej nowych miejsc pracy. Sytuacja demograficzna też jednak nie sprzyja wzrostowi zatrudnienia. Liczba osób, które wchodzą na rynek pracy, z roku na rok maleje i to zjawisko będzie się pogłębiało. Ratunkiem będzie dalszy wzrost wskaźników aktywności zawodowej.

Czy wyhamowanie wzrostu popytu na pracowników będzie ograniczało wzrost płac, który w styczniu, po wyraźnym spadku w grudniu, znów przyspieszył i był mniej więcej taki jak średnio w 2022 r.?

Sądzę, że nominalne tempo wzrostu wynagrodzeń będzie ściśle powiązane z tym, co się będzie działo z inflacją. W I kwartale dynamika płac w sektorze przedsiębiorstw wciąż będzie dwucyfrowa. Od marca inflacja powinna schodzić w dół, a presja na wzrost płac będzie malała.

Zależność między wzrostem płac a inflacją idzie od inflacji do płac, a nie na odwrót? To wysoka inflacja sprzyja podwyżkom, a nie duże podwyżki podtrzymują inflację?

Oba te mechanizmy mogą działać jednocześnie w ramach tzw. spirali płacowo-cenowej, o której sporo się ostatnio mówiło. Wydaje mi się jednak, że zbliżamy się do momentu, gdy inflacja będzie opadała, a w związku z tym do tej spirali nie dojdzie. Ale nie można tego całkowicie wykluczyć.

Kiedy płace znów zaczną rosnąć szybciej niż ceny?