Białoruś do NATO? Przeciwnicy Aleksandra Łukaszenki już nie mówią „nie”

Czytaj więcej

Świat

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 503

24 lutego 2022 roku rozpoczęła się pełnowymiarowa inwazja Rosji na Ukrainę. 11 lipca w Wilnie rozpoczyna się szczyt NATO, w czasie którego Ukraina spodziewa się jasnego komunikatu co do swojej przyszłości w Sojuszu.

- Nie powinniśmy się bać stawiać opór interesom rosyjskim w naszym regionie. To Rosja wybrała drogę konfrontacji. Nie powinniśmy pozwolić putinowskiej Rosji pozbawić naród białoruski możliwości wybrania europejskiej drogi rozwoju – powiedziała we wtorek w Wilnie Swiatłana Cichanouska, przebywająca od sierpnia 2020 roku na Litwie liderka wolnej Białorusi. Cichanouska jest pierwszą przedstawicielką opozycji demokratycznej z Białorusi, która została zaproszona na szczyt NATO i weźmie udział w kilku dyskusjach.

Swiatłana Cichanouska na szczycie NATO w Wilnie

- Będziemy rozmawiali o zagrożeniach dla niepodległości Białorusi, najemnikach Grupy Wagnera, rosyjskiej broni atomowej na Białorusi, potrzebie wycofania rosyjskich wojsk z naszego kraju. Te sprawy powinny zostać poruszone na szczycie NATO, ponieważ to dotyczy bezpieczeństwa regionu i zwycięstwa Ukrainy w wojnie z Rosją – mówi „Rzeczpospolitej” Franak Wiaczorka, główny doradca Cichanouskiej.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Prezydent Czech przyznaje, że Ukraina może nie odzyskać całego terytorium

Prezydent Czech, Petr Pavel, w rozmowie ze Sky News przekonuje, że Ukraina musi wykorzystać "okno możliwości" w tym roku i odbić tak dużo swojego terytorium, ile będzie w stanie, bo w przyszłym roku będzie trudniej rozpoczynać nowe ofensywy, a sojusznicy Ukrainy zaczną odczuwać "zmęczenie wojną".

Liderka opozycji białoruskiej domaga się w Wilnie dopuszczenia przeciwników reżimu Aleksandra Łukaszenki do udziału w programie „Partnerstwo dla Pokoju”, w którym uczestniczyła białoruska dyktatura. Zaproponowała też powołanie grupy konsultacyjnej Białoruś-NATO (wcześniej taka grupa powstała z UE), w której reprezentować Białoruś mieliby przedstawiciele opozycji.

Współpraca władz w Mińsku z NATO oficjalnie została zawieszona na wszelkich szczeblach w listopadzie 2021 roku. Powodem były m.in. sfałszowane w 2020 roku wybory i brutalne represje wobec przeciwników reżimu. Relacje Łukaszenki z Sojuszem nie były jednak zawsze złe. To za jego rządów Białoruś dołączyła do kilku inicjatyw w ramach współpracy z NATO (m.in. Nauka dla Pokoju i Bezpieczeństwa, Partnerstwo dla Pokoju).

Białoruska opozycja chce do UE, ale zaczyna też chcieć do NATO

O potrzebie integracji z Unią Europejską w przeszłości mówiło wielu białoruskich opozycjonistów. Temat zbliżenia z NATO był jednak przed dłuższy czas tematem tabu. Nie istniał też w czasie kampanii wyborczej w 2020 roku. Przeciwnie, przeciwnicy Łukaszenki nie chcieli drażnić Rosji. Po wybuchu masowych protestów Łukaszenko nawet straszył Rosjan, że gdyby na czele Białorusi stanęła Cichanouska, to wyprowadziłaby kraj z najważniejszych sojuszy z Rosją: Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (OUBZ) i Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej. Najważniejsza kandydatka białoruskiej opozycji, niedługo po zmuszeniu jej przez reżim do wyjazdu z kraju, prostowała te wypowiedzi Łukaszenki z Litwy. - To o czym mówi pan Łukaszenka to jego fantazje. Nikt nigdy tego nie mówił, nikt tego nigdy nie proponował – zaprzeczała w rozmowie z rosyjską agencją RBK. Wówczas zapewne nie mogła sobie wyobrazić, że będzie reprezentować swój kraj na szczycie NATO.

Czytaj więcej

Świat

Szczyt NATO w Wilnie: Sojusz ostrożny w rozszerzaniu na Wschód. Zostanie powołana nowa instytucja

Pakt północnoatlantycki zaoferuje Ukrainie bliższą perspektywę członkostwa. Ale o niej nie przesądzi.

- Wszystko się zmieniło. Białoruska niepodległość jest dzisiaj zagrożona jak nigdy. I musimy pukać do wszystkich drzwi, wchodzić do każdego, kto pomoże nam zachować nasz kraj. Mówienie o członkostwie w NATO jest przedwczesne, ale drzwi dla Białorusinów do UE i Sojuszu Północnoatlantyckiego powinny być otwarte. Wszystko po to, by Białorusini, gdy będą gotowi, mogli z tego skorzystać. Na początku musimy wyzwolić Białoruś spod okupacji rosyjskiej – mówi Wiaczorka.

Białorusini, odizolowani od niezależnych mediów i często skazani na propagandę Kremla, nie widzą siebie w NATO. Za zachowaniem sojuszu militarnego z Rosją opowiada się 47 proc. ankietowanych, opuszczenie OUBZ i ogłoszenie neutralności popiera 43 proc. respondentów, a wstąpienia do NATO chce jedynie 11 proc. Białorusinów. Wynika to z sondażu Chatham House, przeprowadzonego w sierpniu ubiegłego roku.