Moneta zawsze ma dwie strony. Awersem nazywamy część przednią, rewersem tylną. Żadna nie może funkcjonować samodzielnie. To samo dotyczy ludzkich praw i obowiązków.
Zgodnie z przepisami o pomocy obywatelom Ukrainy z marca 2022 r. pobyt obywatela Ukrainy uznaje się za legalny przez 18 miesięcy, licząc od 24 lutego 2022 r., zaś osoby zapewniające zakwaterowanie i wyżywienie mogą otrzymać 40 zł za każdy dzień pomocy. Okres wsparcia przez rząd to 60 dni (rząd zapowiedział jego wydłużenie).
Niewystarczająca nowelizacja
Ostatnia kwietniowa nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych (DzU z 2022 r., poz. 830), choć ważna, może wydać się niewystarczająca. Poprawiła procedury, rozszerzyła krąg uprawnionych o małżonków obywateli Ukrainy. Wprowadziła możliwość uczestniczenia w programach socjalnych przewidzianych ustawą o zatrudnieniu socjalnym, organizowanych przez samorządy, organizacje pozarządowe. Słowo „praca” ustawodawca zastosował dwukrotnie, w kontekście możliwości wykonywania pracy pomocniczej w organach administracji. Wprowadził m.in. ułatwienia w uzyskiwaniu prawa do wykonywania zawodu lekarza, pielęgniarki, położnej; przyśpieszenie procedur uznania dyplomów szkół wyższych, kontynuacji wykonywanej w Ukrainie działalności gospodarczej.
Ci, którzy przyjęli gości z Ukrainy, dbają o nich, według zasady „gość w dom, Bóg w dom”. Po kilku tygodniach wspólnego życia zdążyli poznać się nawzajem. Gospodarze, zanim wyjdą z domu około siódmej rano, wskażą, gdzie jest śniadanie, co na obiad. Wracając z pracy, zrobią zakupy. Podzielą się wszystkim, co sami wypracowali, ogrzeją energią, za którą zapłacą. Wszechobecna informacja o poszerzaniu świadczeń i ułatwień proceduralnych w ich pozyskiwaniu, przy jednoczesnym braku informacji o konkretnych planach na następne miesiące i kolejne lata, wcześniej czy później zacznie frustrować.
Koniec czasowej ochrony przyznanej przez Polskę uciekającym ze stref wojny nastąpi w połowie 2022 r., i ten czas nadejdzie szybciej niż dzisiaj się nam wydaje. Rządzący muszą kreować przyszłość, wyciągać wnioski z doświadczeń innych państw, prowadzić rozsądną politykę integracyjną, w tym poprzez aktywizację zawodową. Nie traćcie, decydenci, czasu na prześciganie się w pomysłach, co można więcej dać. Szukajcie mechanizmów pozwalających zintegrować Ukraińców z Polakami w sposób trwały, zagospodarować potencjał nowych mieszkańców naszego kraju. Ich siła może wspomóc wzrost PKB w Polsce. Stąd moje rozczarowanie, że jako pomoc w aktywizacji zawodowej ustawa oferuje programy socjalne dedykowane osobom, które określa się jako wykluczone społecznie, które ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym (bezdomni, uzależnieni od alkoholu, narkotyków, osoby z zaburzeniami psychicznymi, długotrwale bezrobotne, zwalniani z zakładów karnych, uchodźcy realizujący indywidualny program integracji osób niepełnosprawnych).