Stefa zakazu lotów (ang. no-fly zone - NFZ) jest częścią przestrzeni powietrznej, w której zakazuje się przebywania określonego rodzaju statków powietrznych. Strefę taką ustanawia się, co do zasady, w czasie konfliktu zbrojnego, aby przeciwdziałać operowaniu wrogiego lotnictwa w danym regionie.
Egzekwowanie zakazu przebywania określonego rodzaju statków powietrznych w strefie zakazu lotów należy do sił powietrznych państwa lub grupy państw, które ustanowiły taką strefę. W zależności od ustalonych reguł egzekwowanie takie może polegać na przeprowadzaniu uderzeń prewencyjnych, mających przeciwdziałać naruszaniu strefy zakazu lotów, używaniu siły wobec samolotów naruszających strefę zakazu lotów lub monitorowaniu przestrzegania reguł obowiązujących w strefie zakazu lotów bez użycia siły.
Strefy zakazu lotów ustanawia się czasem ze względów bezpieczeństwa, np. w związku z imprezami masowymi. Strefę zakazu lotów wprowadzono np. w 2012 roku nad Londynem, w związku z odbywającymi się tam igrzyskami olimpijskimi.
Po raz pierwszy strefę zakazu lotów wprowadziła w 1991 roku koalicja państw uczestniczących w operacji Pustynna Burza w części przestrzeni powietrznej Iraku, by - jak przekonywali członkowie koalicji - przeciwdziałać atakom reżimu Saddama Husejna na Kurdów (na północy) i szyitów (na południu kraju). Decyzji o wprowadzeniu strefy zakazu lotów nad Irakiem nie autoryzowała ONZ, a ówczesny sekretarz generalny ONZ, Butrus Butrus Ghali, uznał wprowadzenie takiej strefy nad Irakiem za działanie nielegalne.
Czytaj więcej
Stany Zjednoczone rozważają umowę, w ramach której Polska miałaby przekazać Ukrainie swoje postsowieckie samoloty w zamian za amerykańskie myśliwce F-16 - informują „The Wall Street Jorunal” i „The Financial Times”, powołując się na źródła w amerykańskiej administracji. Umowa wymagałaby zgody Białego Domu i działań Kongresu, ale przekazanie MiG-ów-29 musiałoby być poprzedzone „suwerenną decyzją Polski”.