Henry Kissinger nie żyje. Były szef dyplomacji USA zmarł w wieku 100 lat

Kissinger zmarł w swoim domu, w Connecticut, jak podaje jego firma Kissinger Associates Inc. W oświadczeniu nie podano okoliczności śmierci.

Kissinger angażował się w bieżącą politykę do ostatnich dni życia, uczestnicząc w spotkaniach w Białym Domu, publikując książkę o stylach przywództwa i występując przed senacką komisją ws. zagrożeń nuklearnych stwarzanych przez Koreę Północną.

W lipcu 2023 roku pojawił się z niespodziewaną wizytą w Pekinie, gdzie spotkał się z prezydentem Chin, Xi Jinpingiem.

Henry Kissinger, architekt dyplomacji USA w latach 70-tych

Kissinger urodził się w Niemczech jako Heinz Alfred Kissinger. Pochodził z żydowskiej rodziny, która uciekła z tego kraju w 1938 roku przed nazistowskimi prześladowaniami.

Czytaj więcej

Polityka

Henry Kissinger obawia się sztucznej inteligencji. Wskazuje, kiedy maszyny mogą zastąpić ludzi

Henry Kissinger określił sztuczną inteligencję jako "największe wyzwanie naszych czasów", przewidując, że ludzkość może zostać zastąpiona przez maszyny w ciągu najbliższych pięciu lat.

W 1943 roku Kissinger uzyskał obywatelstwo USA, w czasie II wojny światowej służył w amerykańskiej armii, a następnie, dzięki stypendium, podjął studia na Uniwersytecie Harvarda, gdzie w 1954 roku zrobił doktorat.

W latach 70-tych, w czasie zimnej wojny, miał udział w wielu wydarzeniach o epokowym znaczeniu jako doradca ds. bezpieczeństwa i sekretarz stanu w administracji Richarda Nixona. Kissinger był m.in. odpowiedzialny za nawiązanie przez USA relacji dyplomatycznych z komunistycznymi Chinami, przełomowe rozmowy USA i ZSRR ws. kontroli zbrojeń. Odegrał również ważną rolę w zawarciu pokoju z Wietnamem Północnym, który kończył wojnę wietnamską.

Po odejściu z urzędu Nixona w związku z aferą Watergate w 1974 roku Kissinger był sekretarzem stanu w administracji następcy Nixona, Geralda Forda. Chociaż jego rola jako głównego architekta amerykańskiej dyplomacji zaczęła maleć, do końca życia liczono się z jego zdaniem w kwestiach polityki zagranicznej.

Czytaj więcej

Komentarze

Marek A. Cichocki: Zbigniew Brzeziński i Henry Kissinger. Kto miał rację

Dwie wielkie osobowości zaważyły na ewolucji amerykańskiej polityki w trzech ostatnich dekadach zimnej wojny: Zbigniew Brzeziński i Henry Kissinger.

W 1967 roku Kissinger pełnił rolę pośrednika dla Departamentu Stanu w Wietnamie. Wykorzystując swoje kontakty w administracji Lyndona Johnsona, przekazywał informacje o rozmowach pokojowych obozowi Richarda Nixona, który ubiegał się wówczas o prezydenturę USA. 

Kiedy obietnica Nixona ws. zakończenia wojny wietnamskiej pomogła mu wygrać wybory prezydenckie, nowy prezydent USA uczynił z Kissingera doradcę ds. bezpieczeństwa narodowego.

Jednak proces "wietnamizacji" wojny w Wietnamie, czyli przeniesienia jej ciężaru z armii USA na siły Wietnamu Południowego, był długi, krwawy i towarzyszyły mu zmasowane naloty na Wietnam Północny, a także naloty na sąsiednią Kambodżę.

W 1972 roku Kissinger oświadczył, że "pokój jest na wyciągnięcie ręki". Jednak Paryskie Porozumienia Pokojowe ze stycznia 1973 roku okazały się jedynie preludium do zajęcia Wietnamu Południowego przez komunistyczną Północ dwa lata później.

W 1973 roku Kissinger został sekretarzem stanu USA. Jako że łączył to stanowisko z rolą doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego prezydenta USA, uzyskał w ten sposób pełną kontrolę nad polityką zagraniczną kraju.

Jako szef dyplomacji znany był z dużego osobistego zaangażowania w rozwiązywanie kryzysów i tzw. dyplomacji wahadłowej. W ten sposób, krążąc przez 32 dni między Jerozolimą a Damaszkiem, doprowadził m.in. do porozumienia między Izraelem i Syrią w kwestii okupowanych przez Izrael Wzgórz Golan.

W celu zmniejszenia wpływów ZSRR w świecie, Kissinger doprowadził do nawiązania relacji dyplomatycznych z Chinami (zanim do tego doszło spotkał się potajemnie z ówczesnym premierem Chin, Zhou Enlaiem). Kissinger doprowadził dzięki swoim działaniom do historycznego szczytu z udziałem Nixona i przywódcy Chin, Mao Zedonga.

Już za czasów administracji Forda, w której Kissinger stracił stanowisko doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego, brał on udział w rozmowach z przywódcą ZSRR, Leonidem Breżniewem, które doprowadziły do porozumienia ws. ram traktatu o kontroli zbrojeń strategicznych.