Boris Johnson dla „Rzeczpospolitej”: Jak można rozmawiać z kimś, kto wysyła czołgi na Kijów?

Brytyjski premier przyleciał do Polski z ofertą wsparcia nie tylko wojskowego, ale i humanitarnego. Zdaniem ONZ już ponad 600 tys. Ukraińców uciekło przed bombami Putina, z tego połowa do naszego kraju. Johnson zapowiedział, że „kilkaset tysięcy” z nich znajdzie schronienie na Wyspach. To ci, którzy mają tam swoje rodziny. Ale także Ukraińcy, którzy znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji humanitarnej. Dodatkowo premier Johnson postawił tysiąc żołnierzy w stan gotowości. Zostaną wysłani do Polski, jeśli fala imigrantów jeszcze bardziej przybierze na sile.

A tego spodziewa się Londyn. W poniedziałek delegacje ukraińska i rosyjska spotkały się na ukraińsko-białoruskiej granicy, aby podjąć rokowania w sprawie zawieszenia broni. Jednak Johnson nie pokłada nadziei w tej inicjatywie. – Putin jeszcze bardziej dokręci śrubę – oświadczył szef brytyjskiego rządu, wskazując, że rosyjski przywódca padł ofiarą swoich „chorych przekonań”, a zamiast kraju, który z radością wita rosyjskich żołnierzy, napotkał na twardy opór Ukraińców. Teraz można – zdaniem Brytyjczyka – spodziewać się znacznie bardziej brutalnych metod działania ze strony Kremla.

To zaś zamyka drogę do negocjacji. Zachód nie tylko nie zamierza szukać kompromisowego scenariusza przywrócenia pokoju z Rosją poza to, na co mogą zdecydować się Ukraińcy, ale w ogóle nie widzi możliwości rozmów z Putinem. – Jak można rozmawiać z kimś, kto wysyła czołgi na Kijów? Kto bombarduje niewinnych cywili? To jest podstawowy problem – powiedział Johnson.

Ale jest i inny powód, dla którego to będzie długa i krwawa wojna. Chodzi o czerwoną linię, poza którą Zachód nie wyjdzie. To bezpośrednia interwencja wojskowa na Ukrainie, w szczególności działania prowadzące do odebrania Rosji przewagi w powietrzu i zatrzymania bombardowań. – To by oznaczało, że brytyjskie samoloty musiałyby wchodzić w bezpośrednie starcie z rosyjskimi. Miałoby to niezwykle poważne konsekwencje – oświadczył Johnson.

Nie tylko on ma taką wizję. Przebywający w Warszawie sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg powiedział, że choć już przeszło 25 państw, w tym wiele należących do sojuszu, zdecydowało się przekazać broń Ukrainie, to zaangażowanie wojskowe paktu dalej już nie pójdzie. NATO nie zamierza także – przynajmniej na razie – stawiać w stan gotowości swoich sił jądrowych w odpowiedzi na deklarację Putina.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Coraz większe rosyjskie straty, coraz mniejsze protesty w Rosji

Wojna z Ukrainą wywołała spontaniczny sprzeciw Rosjan. Władze brutalnie go tłumią, choć same nie są pewne, czy demonstranci nie mają racji.

Pozostają sankcje. Poza Brazylią i Chinami niewiele jest krajów świata, które odmówiły udziału we wprowadzeniu restrykcji. – Na Ukrainie ambicje imperialne Putina się nie skończą. Zwycięży prawo siły. Żaden kraj nie będzie wtedy wolny od zagrożenia – przekonuje Boris Johnson. Po wielu wahaniach do restrykcji nałożonych przez UE przyłączyła się Szwajcaria. Po raz pierwszy zdecydowała się na zamrożenie aktywów podmiotów rosyjskich zdeponowanych w szwajcarskich bankach.

Zdaniem Johnsona następnym krokiem powinno być uniezależnienie się Zachodu od importu rosyjskiego gazu i ropy. W niedzielę w przemówieniu w Bundestagu kanclerz Olaf Scholz oświadczył, że „wszystko jest na stole”, choć przyznał, że gdy idzie o ograniczenie importu nośników energii, żadne decyzje jeszcze nie zapadły.

Sankcje już teraz mają dotkliwe skutki. Zmusiły rosyjski bank centralny do podwojenia stóp procentowych, spychając gospodarkę w recesję. Przed bankomatami w rosyjskich miastach ustawiają się długie kolejki osób, które obawiają się, że zaraz stracą dostęp do swoich oszczędności.

Choć mówi się już o najsurowszych restrykcjach wprowadzonych wobec jakiegokolwiek kraju w historii, mogą one odwieść Kreml od inwazji na Ukrainę tylko w długiej perspektywie. – Ten konflikt będzie można rozwiązać tylko wtedy, jeśli Putin wyda rozkaz czołgom, aby zawróciły i opuściły Ukrainę – mówi Johnson. Ale też przyznaje, że Zachód będzie musiał wykazać się „determinacją i cierpliwością”, aby pokonać Rosję.