Sztuczna inteligencja przyszłością branży

JAk wynika z najnowszego raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości „Branżowy Bilans Kapitału Ludzkiego. Branża opieka zdrowotna i pomoc społeczna”, Polska znajduje się wśród krajów Unii Europejskiej o najniższych wskaźnikach liczby lekarzy i pielęgniarek przypadających na tysiąc mieszkańców.

Postępująca cyfryzacja wymusza zmiany w placówkach medycznych i ośrodkach zdrowia. Rośnie zagrożenie bezpieczeństwa cyfrowego, wzrasta konkurencyjność wśród firm medycznych. W życiu codziennym pacjentów pojawiła się telemedycyna i zdalna opieka zdrowotna. Widoczny jest trend dalszej cyfryzacji i automatyzacji w medycynie. Z badania agencji Accenture wynika, że ponad 80 proc. dyrektorów w tej branży jest zdania, że sztuczna inteligencja przyczyni się do rewolucji opieki zdrowotnej.

Polską służbę medyczną czeka jeszcze wiele wyzwań w osiągnięciu efektywnego poziomu usług cyfrowych. Jak wynika z opracowania „Sztuczna inteligencja (AI) jako megatrend kształtujący edukację. Jak przygotowywać się na szanse i wyzwania społeczno-gospodarcze związane ze sztuczną inteligencją?”, stworzonego w ramach Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji pod przewodnictwem ministra edukacji narodowej, istotnym problemem we wdrażaniu Al do polskiej służby zdrowia jest zbyt niski poziom wiedzy o możliwościach i zastosowaniu sztucznej inteligencji, a także negatywne przekonanie o jej wpływie na medycynę.

Z badania przeprowadzonego podczas konferencji „Al w zdrowiu” wynikło, że aż 93 proc. badanych z sektora medtech chce wykorzystywania sztucznej inteligencji w polskiej medycynie. Według raportu „Top Disruptors in Healthcare. Przegląd innowacyjnych startupów medycznych 2022” Polska jest jednym z liderów regionu Europy Środkowej w obszarze start-upów medycznych.

W raporcie opisano 144 start-upy w branży ochrony zdrowia, z czego znaczna część opiera swoją działalność na sztucznej inteligencji, co pokazuje popularność AI wśród polskich innowacji medycznych. Zauważając ten trend, Ministerstwo Cyfryzacji utworzyło Grupę Roboczą ds. Sztucznej Inteligencji, której zadaniem jest wskazanie działań służących zarówno zapewnieniu w Polsce odpowiednich warunków dla rozwoju zastosowań AI w sektorach prywatnym oraz publicznym, jak i w prowadzeniu badań naukowych. Jednym z obszarów działania jest medycyna, nad którą pracuje utworzona podgrupa ds. zdrowia.

Potencjał rozwiązań cyfrowych w branży zdrowia wciąż rośnie. Już teraz dzięki nowej technologii życie pacjentów i lekarzy zmienia się na lepsze. Wśród rozwiązań cyfrowej medycyny można wymienić m.in. systemową platformę (tzw. P1), która udostępnia narzędzia e-zdrowia, takie jak e-skierowanie, e-zwolnienie, e-recepta, internetowe konto pacjenta, tworzenie nowych leków czy diagnozowanie chorób i efektów leczenia dzięki cyfrowym systemom. To z kolei zapewnia coraz lepszą i efektywniejszą opiekę zdrowotną.

Poza technicznymi rozwiązaniami optymalizującymi procesy świadczenia usług i procesów zarządczych w placówkach medycznych coraz więcej uwagi poświęca się wykorzystaniu Al do poprawy jakości i długości życia. Naukowcy twierdzą, że dzięki rozwojowi inżynierii tkankowej i nanotechnologii możliwe będzie wyeliminowanie szkodliwych procesów w organizmie, a choroby i wszelkiego rodzaju niepełnosprawności odejdą w zapomnienie. Już teraz widoczne są wyniki prac nad hodowlą i tworzeniem zastępczych organów i tkanek, takich jak serce, wątroba, nerki, rozwijanych w laboratoriach z komórek macierzystych.

Dzięki nanotechnologii w przyszłości możliwe będzie usuwanie zatorów w żyłach czy komórek rakowych, przejmowanie funkcji poszczególnych komórek organizmu. W czasopiśmie naukowym „Nature Aging” autorzy opisali medycynę długowieczności, opartą na medycynie tradycyjnej i sztucznej inteligencji. Jej podstawą jest umiejętność głębokiego uczenia maszynowego, oparta na nowoczesnych systemach sztucznej inteligencji. Pozwala to na eliminację procesów wpływających na starzenie się organizmu, a także podejmowanie działań mogących je opóźnić.

– Jednym z wyzwań korzystania ze sztucznej inteligencji w medycynie jest brak regulacji prawnych. Może to spowodować szereg problemów – mówi prof. Justyna Król-Całkowska, kierownik Katedry Prawa Międzynarodowego i Europejskiego Uczelni Łazarskiego w Warszawie, członek Rady Ekspertów przy rzeczniku praw pacjenta.

Sztuczna inteligencja ma szerokie zastosowanie w medycynie. Może być efektywnym sposobem na przyspieszenie i usprawnienie procesu rozpoznania chorób oraz na podniesienie jakości opieki medycznej. Pojawia się jednak problem – „kwestie dotyczące sztucznej inteligencji w polskim prawie nie są w ogóle uregulowane”.

– To jest podstawowy problem, ponieważ my czerpiemy z „regulacji unijnych”, natomiast nie mamy regulacji, które bezpośrednio odnosiłyby się do sztucznej inteligencji i do błędów, jakie wyniknęły podczas jej działania – tłumaczy prof. Król-Całkowska.