Żelazny uścisk Kremla

– W Donbasie trwa eskalacja konfliktu. To normalny instrument dla otoczenia Putina, sztabu generalnego (rosyjskiej armii) w rozmowach z Amerykanami. Jeśli oni uważają, że niedostatecznie nastraszyli swych partnerów, to zawsze w zanadrzu mają taki instrument – opisał sytuację na wschodzie Ukrainy dziennikarz niezależnej „Nowoj Gaziety" Walerij Szirjajew.

Od piątku bez przerwy nadchodzą z Donbasu informacje o ostrzale artyleryjskim. Rosyjska propaganda twierdzi, że to Ukraińcy strzelają. Według niezależnych dziennikarzy znajdujących się po obu stronach frontu to rosyjska artyleria prowadzi zmasowany ostrzał pozycji ukraińskich.

– Myślę, że szykuje się jakaś potężna (rosyjska) prowokacja, jak to zawsze robili, poczynając od 2014 r. Albo jakieś zamachy bombowe, albo zorganizują jakiś ostrzał miasta (Doniecka) – mówi były ukraiński wojskowy Wład Jakuszew.

Jednocześnie separatystyczne władze Doniecka i Ługańska ogłosiły nagle ewakuację 700 tys. kobiet i dzieci do Rosji pod pozorem zagrożenia ukraińskim atakiem. Wywóz cywilów szykowano wcześniej, gdyż jak się okazało, telewizyjne wezwania do wyjazdu „prezydenci Doniecka i Ługańska" nagrali jeszcze w połowie ubiegłego tygodnia. Wydawałoby się więc, że akcja jest przygotowana, ale większość ewakuowanych nie może znaleźć żadnych miejsc noclegowych i śpi w autokarach.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Korespondencja z Kijowa: Ukraińcy gotowi do przelewania krwi

Joe Biden alarmuje, że to może nastąpić za chwilę. Ale ukraińska metropolia nie wygląda, jakby bała się rosyjskiego bombardowania.

Przez granicę można obecnie przejechać tylko w jedną stronę – do Rosji. Wjazd do Donbasu jest zamknięty. Ale do Rosji nie wypuszczają mężczyzn, gdyż na terenach opanowanych przez prorosyjskich separatystów ogłoszono powszechną mobilizację. Na razie mają oni pod bronią dwa korpusy liczące razem ok. 30 tys. żołnierzy, wchodzące w skład rosyjskiej 8. armii (z dowództwem w Rostowie), a dowodzone przez ok. 3–3,5 tys. przysłanych z Rosji oficerów i podoficerów.

Wszyscy przyznają, że masowa ewakuacja to coś, czego jeszcze nie było w historii tego konfliktu. Jej cel – poza propagandowym – jest całkowicie niejasny: ukraińska armia nawet nie odpowiada na rosyjski ostrzał, nie mówiąc już o przygotowywaniu ataku na Donbas. „Spokój armii i karnawał fake newsów" – opisał sytuację jeden z ukraińskich dziennikarzy.

Po rosyjskiej stronie granicy Władimir Putin demonstracyjnie podpisał dekret o powołaniu rezerwistów na ćwiczenia. Taki dokument podpisuje on corocznie, ale dopiero w kwietniu. Obecne przyspieszenie jest zapewne również elementem wojny psychologicznej z Zachodem i Ukrainą. Na tle wojennej propagandy w samej Rosji poziom społecznego poparcia dla prezydenta wzrósł do maksimum sprzed półtora roku (69 proc.). Rekordy popularności bije też zazwyczaj bardzo źle oceniany parlament, w którego członkowie wzywają do „bombardowania Kijowa" (45 proc.).

– 15 proc. pytanych Rosjan twierdzi, że należy posłać wojska na Kijów – podsumował wyniki Denis Wołkow z Centrum Lewady, które przeprowadziło sondaż.

Z drugiej strony Ukrainy, na południowym zachodzie, zaktywizowali się separatyści w kolejnym „państwie" – Naddniestrzu. Wciśnięci między Ukrainę i Mołdawię, ogłosili informację o przeprowadzeniu ćwiczeń wojskowych. W Naddniestrzu stacjonuje ok. 1,5 tys. rosyjskich żołnierzy, gwarantujących władzę separatystom i zagrażających Ukrainie.

Nie znika też groźba wobec Kijowa z północy, od strony Białorusi. W niedzielę powinny były zakończyć się białorusko-rosyjskie manewry, jednak białoruski minister obrony, gen. Wiktor Chrenin ogłosił, że postanowiono je przedłużyć „w związku z narastaniem zewnętrznej aktywności wojskowej przy zewnętrznych granicach Państwa Związkowego (Rosji i Białorusi) i wzrostem napięcia w Donbasie".