Ekspertka o rosnącej liczbie cyberataków. „Chcą spowodować, żebyśmy się bali”

Jak przekonuje ekspertka, wojna w cyberprzestrzeni, w tym niebezpieczeństwo ataków na infrastrukturę krytyczną nie jest jedynie potencjalnym zagrożeniem, lecz codziennością. Ten rodzaj broni hybrydowej pozwala krajom nieprzyjaznym zdobyć dostęp do poufnych informacji, zakłócać funkcjonowanie strategicznych obszarów państwa oraz budować strach w społeczeństwie.

– Do tej pory najwięcej włamań widzieliśmy do systemów bankowych i finansowych. Ale ta wojna zmienia się w konflikt, który w idealnym scenariuszu dla agresora miałby sparaliżować funkcjonowania państwa, a w według planu minimum—wprowadzić zamęt oraz przekierować uwagę służb i opinii publicznej na konkretny temat – mówi dr Kamińska. – Zaatakowane mogą zostać tak naprawdę branże wszelakie, nie musi to dotyczyć tylko stricte instytucji publicznych. Mogą to być banki, spółki energetyczne, transportowe czy medialne – dodaje.

Przypomina, że w zeszłym roku ofiarą ataków cybernetycznych padła chociażby niemiecka Lufthansa, której infrastruktura informatyczna została zaatakowana przez prorosyjną grupę hakerską, rzekomo w odwecie za niemiecką pomoc dla Ukrainy.

– Zaledwie dzień po tym jak tysiące pasażerów zostało uziemionych, kolejnymi celami cyberataku padły strony internetowe siedmiu niemieckich lotnisk, do których przyznała się ta sama grupa – mówi Joanna Kamińska. – Cybergang Killnet “zasłynął” także zakłócaniem komunikacji między NATO a samolotami wojskowymi dostarczającymi pomoc humanitarną ofiarom trzęsienia ziemi w Turcji i Syrii. Zostając w Niemczech, w 2019 r. zaatakowano infrastrukturę uniwersytetu w Giessen, co spowodowało całkowity paraliż instytucji, konieczność kolejkowania wszystkich (prawie 40 tys.!) studentów po dostęp do ich kont studenckich, a sprawców ataku nigdy nie odnaleziono. To pokazuje, że tak naprawdę wszystko i wszyscy są potencjalnie zagrożeni, a jedynym sposobem na 100 proc. uniknięcie ataków cybernetycznych jest zbieraczy tryb życia w lesie. Jednak to jest głównym celem atakującego - wzbudzenie strachu i niepewności na każdym poziomie życia obywateli – podsumowuje.

Odporność przed cyberatakami jest potrzebna na wczoraj

Zdaniem dr Kamińskiej odporność jest potrzebna na wczoraj. Musimy być przygotowani nie tylko na wypadki i ataki, ale i dezinformację stosowaną przez grupy przypisujące sobie odpowiedzialność za sytuacje niebędące aktami terroru. Ogromną odpowiedzialność mają także media, które w obliczu kryzysów nie raz snuły pochopne spekulacje.

Jej zdaniem w coraz bardziej zdigitalizowanym świecie, od usług finansowych po opiekę zdrowotną, ogrzewanie i transport, cyberwojna będzie coraz ważniejsza dla utrzymania bezpieczeństwa i integralności państw. Koszty ochrony naszej infrastruktury cyfrowej będą wysokie, jednak niepodjęcie działań będzie bez wątpienia jeszcze droższe.

– Koszty wdrożenia adekwatnych systemów kryptograficznych dla, chociażby, sektora energetycznego to ok. 10 mld zł – wylicza. - Takie inwestycje trzeba traktować jako ubezpieczenie. Elektrowniom potrzebny jest ten sam kaliber rozwiązań kryptograficznych, które wykorzystuje wojsko. Skutki nagłego i długotrwałego odcięcia zasilania—np. sygnalizacji świetlnej, bankomatów czy szpitali—będą nieporównywalnie bardziej kosztochłonne, liczone nie tylko w złotówkach ale i w życiach.

Czytaj więcej

Polityka

Minister zapowiada cyberataki z Rosji na Polskę. "Największa od lat aktywność"

- W najbliższych dwóch tygodniach będzie największa aktywność dotycząca różnego rodzaju ataków cybernetycznych na Polskę i Europę, która będzie kierowana z Rosji - oświadczył w Radiu Zet wicepremier Krzysztof Gawkowski, minister cyfryzacji.

Podkreśla, że budowanie cyberobronności i cyberodporności i infrastruktury technicznej to nie trójkąt, w którym można wybrać tylko dwie opcje. Wszystkie trzy elementy—techniczny, kryptograficzny i ludzki—razem zacieśniają się w węzeł gordyjski, nie prostą figurę geometryczną. Żaden z nich nie może być rozwijany bez pozostałych dwóch.

Element niepewności jest również obecny w kwestiach tożsamości sprawców cyberwojny i ich motywów.